အတွေးအမြင်

ဆောင်းပါးကဏ္ဍ

ဒီဇင်ဘာလ ဒုတိယအပတ်ထဲ မြောက်ဦးကို စစ်တပ်က ဗုံးကြဲလိုက်လို့ ပြည်သူ၃၀ကျော်သေဆုံးပြီး ၇၀ ကျော်ဒဏ်ရာရခဲ့တယ်ဆိုတဲ့ သတင်းက နိုင်ငံတကာမှာကော ပြည်တွင်းထဲမှာပါ အတော်လေး လူပြောများခဲ့ပါတယ်။ ဒီလိုသတင်းဟာ နိုင်ငံတကာအတွက်တော့ အရမ်းကိုထူးဆန်းတဲ့သတင်းဖြစ်ပေမဲ့လည်း အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း နေ့စဥ်ဗုံးကြဲခံရ၊ အစုလိုက်အပြုံလိုက်သတ်ဖြတ်ခံနေရတဲ့ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံအတွက်တော့ စစ်တပ်ရဲ့ စိတ်နာစရာလုပ်ရပ်နောက်တစ်ခုထပ်တိုးတယ်လို့သာဆိုချင်ပါတယ်။

ဒီနေရာမှာ စစ်တပ်ရဲ့ လုပ်ဆောင်ပုံတွေနဲ့ပတ်
သတ်ပြီး မြင်မိတာကို အနည်းငယ်ပြောချင်ပါတယ်။ စစ်တပ်ဟာ ဘယ်လောက်ပဲ ငြင်းဆန်နေပါစေ၊ ဘယ်လောက်ပဲ ဖုံးကွယ်နေပါစေ ရခိုင်စစ်မျက်နှာမှာ အထိနာနေတယ်ဆိုတာကတော့ သေချာပါတယ်။ ၁၀၂၇ ရဲ့ နောက်ဆက်တွဲ ရိုက်ခတ်မှုအနေနဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း ပလက်ဝမြို့သိမ်းကနေ စလိုက်ပြီး ယခုနောက်ဆုံး ပဲခူး၊ မကွေး နဲ့ ဧရာဝတီဝင်ပေါက်ဖြစ်တဲ့ ဒေသတွေထဲက တိုက်ပွဲတွေအထိ စစ်ကောင်စီရဲ့ တပ်ရင်းမှူး၊ ဗျူဟာမှူးတွေ အမြောက်အများသေဆုံး လက်နက်ချခဲ့ရသလို ဖမ်းဆီးခံထားရတဲ့ ဗိုလ်ချုပ်အဆင့် မြေပြင်တပ်မမှူးတွေ၊ စကခ မှူးတွေလည်း အများအပြားရှိနေပါတယ်။

တွေ့ရှိလို့ရသလောက် စုဆောင်းမိတဲ့အချက်အလက်တွေအရဆိုရင် ရခိုင့်တပ်တော်ဟာ ရခိုင်ပြည်နယ်သိမ်းစစ်ဆင်ရေးရဲ့ ပထမဆုံးအောင်ပွဲဖြစ်တဲ့ ပလက်ဝမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲမှာတင် ပလက်ဝ အတွက် အဓိကခံစစ်ဖြစ်တဲ့ နှူးဘူးဗျူဟာမှ ဗျူဟာမှူး ဒု-ဗိုလ်မှူးကြီး ဗညားပိုင်စိုးကို AAက အရှင်ဖမ်းမိခဲ့သလို စကခ ၁၉ တပ်မှူး ဗိုလ်မှူးချုပ် ဇင်မျိုးဆွေကလည်း အဲ့ဒီတိုက်ပွဲထဲမှာပဲ ပျောက်ဆုံးခဲ့ပါတယ်။

အဲ့ဒီ ပလက်ဝမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲကနေစပြီး ကျောက်တော်၊ မင်းပြား၊ မြောက်ဦးကနေ တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် အခြေစိုက်ရာ အမ်း မြို့အထိ စစ်တပ်ရဲ့ တပ်ရင်းပေါင်းမြောက်များစွာကို ရခိုင့်တပ်တော်ဟာ တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သလို ရခိုင်ပြည်မှာ အခြေစိုက်ထားတဲ့ အင်အား၊လက်နက် အပြည့်အစုံရှိတဲ့ စစ်တပ်ရဲ့ စကခ(၉)၊ စကခ(၅)၊ စကခ(၁၅)နဲ့ နပခ တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်တွေအကုန်လုံးကို တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ရခိုင့်တပ်တော်ရဲ့ထုတ်ပြန်ချက်နဲ့နီးစပ်ရာသတင်းတွေအရဆိုရင်လည်း ရခိုင်စစ်မြေပြင်တစ်ခုတည်းမှာတင် စစ်တပ်အနေနဲ့ နပခ ဒုတိုင်းမှူး ဗိုလ်မှူးချုပ် သောင်းထွန်း အပါ ၎င်းတို့ရဲ့ အဆင့်မြင့်အရာရှိကြီးတွေဖြစ်တဲ့ ဗိုလ်မှူးကြီး၊ ဗိုလ်မှူးချုပ် အဆင့်(၃၀)ထက်မနည်း ဖမ်းဆီး၊ သေဆုံးခဲ့ရတဲ့ အဖြစ်အပျက်မျိုးနဲ့ ကြုံတွေ့ခဲ့ရတယ်လို့လည်း သိရပါတယ်။

ဒါတင်မကသေးဘဲ စကခ ဌာနချုပ်(၃)ခု ၊ တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် (၁)ခုနဲ့ ရဲတပ်ရင်းတွေပါ သိမ်းပိုက်ခံထားရတဲ့ဖြစ်စဥ်အတွင်း စစ်ကောင်စီအောက်ခြေတပ်သား အမြောက်အများသေဆုံးခဲ့ရသလို ထောင်နဲ့ချီတဲ့ အင်အားတွေလည်း သုံ့ပန်းအဖြစ်ဖမ်းဆီးခံထားရတယ်ဆိုတာကို Social media ပေါ်မှာ ကောင်းကောင်းကြီးမြင်နိုင်ပါတယ်။ ဒီတိုက်ပွဲ ဒီအခြေအနေတွေနဲ့ပတ်သတ်ပြီး စစ်တပ်ဘက်က ဘယ်လောက်ဘဲ ဖုံးကွယ်ထားပြီး ဝါဒဖြန့်နေပါစေ ရခိုင်စစ်မျက်နှာမှာ နလံမထူနိုင်အောင် စစ်ရှုံးခဲ့တယ်ဆိုတာကတော့ စစ်ခေါင်းဆောင်တွေကိုယ်တိုင် ကောင်းကောင်းကြီးသိရှိကြပါတယ်။

ဒါကြောင့်မို့လဲ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းကအစ စစ်တပ်ရဲ့ဝါဒဖြန့်ချီရေးကို ဆောင်ရွက်နေသူတွေအားလုံးအဆုံး AA နဲ့ပတ်သတ်လာရင် သတင်း
မှားတွေဖြင့်အပုပ်ချကာ မကြာခဏထိုးနှက်
တိုက်ခိုက်လေ့ရှိတာကို တွေ့ရပါတယ်။ အထူးသဖြင့် အွန်လိုင်းမီဒီယာပေါ်မှာ အမြဲတမ်းလိုလိုပင် AAတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေကို မူးယစ်ဆေးဝါးတန်နဲ့ချီအောင် ဖမ်းမိတယ်ဆိုတဲ့သတင်းမျိုးလွှင့်ခဲ့ပြီး နိုင်ငံတကာနဲ့ပြည်တွင်းကသူတွေကို AA ဟာ မူးယစ်ဆေးဝါးနဲ့ပတ်သတ်တယ်တယ်ဆိုတဲ့ အမြင်မျိုးရှိလာအောင် ဦးစားပေးလုပ်ဆောင်နေတာကိုလည်းတွေ့ရပါတယ်။

အလားတူတစ်ခြားတစ်ဖက်မှာလည်း မြေပြင်စစ်ပွဲတွေမှာ AAကို ဘယ်လိုမှယှဥ်လို့မရတော့ဘူးဆိုတာသေချာနေတဲ့အတွက် ရှမ်းမြောက်မှာ ၎င်းတို့အောင်မြင်ခဲ့တဲ့ စစ်ဆင်ရေးတစ်ရပ်ပုံစံဖြစ်တဲ့ လွတ်မြောက်နယ်မြေ(ဒါမှမဟုတ်) တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေရှိတဲ့ ထိန်းချုပ်နယ်မြေက ပြည်သူလူထုကို ၎င်းတို့အားသာရာ လေကြောင်းအားကိုးနဲ့ အစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်ပြကာ အသာစီးဖြင့် အပစ်အခတ်ရပ်ဆဲရေးလမ်းကြောင်းပေါ်ရောက်လာအောင် ဆောင်ရွက်နေတာကိုလည်း တွေ့လာရပါတယ်။ ဒီနည်းကို TNLAနဲ့ တိုက်ခဲ့တဲ့ စစ်ပွဲတွေ၊ အညာဒေသက ၎င်းတို့အထိနာခဲ့တဲ့ တိုက်ပွဲတွေမှာ အသုံးပြုခဲ့ပြီး အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ စစ်တပ်ဘက်က အကျိုးအမြတ်ရခဲ့တယ်လို့ဆိုနိုင်ပါတယ်။

ဒါပေမဲ့လည်း အာရက္ခတပ်တော်(AA) ဟာ ယခုမှသာ စစ်တပ်ကို အနိုင်ရထားတဲ့တပ်ဖွဲ့မဟုတ်ဘဲ စစ်တပ်အားအကောင်းဆုံးကာလဖြစ်တဲ့ လွန်ခဲ့တဲ့ ၂၀၁၈-၁၉ ပတ်ချာလည်လောက်ကတည်းကကြည်း၊ရေ၊လေ ပေါင်းပြီးရခိုင်ကိုထိုးစစ်ဆင်လာတဲ့ မင်းအောင်လှိုင်စစ်တပ်ကို စစ်ကြောင်းလိုက်ပြုတ်အောင်အထိ တိုက်ခိုက်ထားနိုင်တဲ့အဖွဲ့လည်းဖြစ်တာမို့ စစ်တပ်ရဲ့အားနည်းချက်အားသာချက်တွေကိုကောင်းကောင်းကြီးသိရှိထားကာ လိုအပ်ရင်လိုအပ်သလို ဗျူဟာပြောင်းလဲကျင့်သုံးနိုင်ဖွယ်လည်း ရှိပါတယ်။ဒါကြောင့်လည်း စစ်ရေးအကျိုးအမြတ်ရဖို့ ပြည်သူလူထုကို ပစ်မှတ်ထားလေကြောင်းကနေဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်တဲ့ စစ်တပ်ရဲ့ဗျူဟာဟာ ရခိုင်မှာကော အသုံးဝင်ပါ့မလားဆိုတာတော့ ဆက်လက်စောင့်ကြည့်ရမှာပဲဖြစ်ပါတယ်။

စစ်တက္ကသိုလ်(DSA) ဗိုလ်လောင်း သင် တန်း အမှတ်စဉ် (၆၇) ဆင်းပွဲကို ပြုလုပ်သွားခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။

စစ်ခေါင်းဆောင်များသည် စစ်တက္ကသိုလ်သင်တန်းဆင်းပွဲတွင်ပြောသည့် မိန့်ခွန်းများတွင် မူဝါဒများကိုထည့်သွင်း ပြောဆိုတတ်သဖြင့်‌ စစ်သားဟောင်းတစ်ယောက် အနေဖြင့် ဖတ်ရှုခြင်း၊ နားထောင်ခြင်းများပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ယခုအာဏာသိမ်း စစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်သည် ယာယီ သမ္မတ ရာထူးအတင်းယူကာ ပြီး နဝတ/နအဖ လက်ထက်ကဦးသန်းရွှေထက်ပင် အစိုးရ တာဝန်ရှိသူ ဖြစ် ချင်လွန်းသလိုဖြစ်နေ၏။

ထို့ကြောင့် စစ်တပ်တွင်းရော အရပ်ဘက်တွင်ပါ မည်သည့်မူဝါဒများကို ကောက်နှုတ်ကြည့် ဖြစ်ခဲ့သည်။

ယခုနှစ် စစ်တက္ကသိုလ်ဗိုလ်လောင်းသင်တန်းဆင်းပွဲမှာ စစ်ခေါင်းဆောင်ပြောသည့် မိန့်ခွန်းကို မနားထောင်မီမနှစ်က အမှတ်စဉ်(၆၆)သင်တန်းစဉ်ပွဲမှာပြောခဲ့သည့် မိန့်ခွန်းကိုပြန်ဖတ်ကြည့်မိသည်။

မနှစ်က မိန့်ခွန်းတွင် သင်တန်းဆင်းဗိုလ်လောင်းများ ကို စစ်ခေါင်းဆောင်က နိုင်ငံတကာစစ်ပွဲဆိုင်ရာဥပဒေများနှင့် ထိတွေ့တိုက်ခိုက်မှုစည်းမျဉ်းများကိုလိုက်နာရန်ပြောဆိုခဲ့သည်။

ထိုကာလသည် တရုတ်၏ရပ်တည်မှုစစ်တပ်ဘက်သို့ လုံးလုံးလျားလျားရောက်ရှိသွားသည့်အချိန်ဖြစ်သည်။

စစ်ရှုံးနေသည့် ဒေသများတွင် ပြည်သူများနေထိုင်သည့် နေရာများကို ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ ဗုံးကြဲနေသည့်အချိန်လည်း ဖြစ်သည်။

နိုင်ငံရေးနှင့်ပတ်သက်၍ ရွေးကောက်ပွဲပြန်လည် ကျင်းပပေးမည့်အကြောင်း၊ ရွေးကောက်ပွဲက ထွက်ပေါ်လာသည့်အစိုးရကို နိုင်ငံတော်တာဝန်များလွှဲ အပ်နိုင်ရေး ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ရာမှာ ကျရာအခန်းကဏ္ဍကနေ ပါဝင်ဆောင်ရွက်သွားကြဖို့ တိုက်တွန်း ကြောင်းပြောဆိုခဲ့သည်။

ထို့ပြင် တပ်တွင်းစည်းလုံးညီညွတ်ရေးကို ခိုင်မာ အားကောင်းအောင် တည်ဆောက်ရန် နှင့် တပ်ပြင်စည်းရုံးရေးကိုအောင်မြင်အောင် ဆောင်ရွက်ရန်မှာကြားခဲ့သေးသည်။

ရွေးကောက်ပွဲနှင့် အချိန်ကိုက် ပြည်သူကို အချိုသတ်စည်းရုံးရန် မှာကြားသည့်သဘောဟု ယူဆရသည်။

စစ်ရှုံးခဲ့ရမှု တွေအတွက် အဖက်ဆယ်နိုင်ရန် တပ်မတော်ရဲ့အစဉ်အလာကောင်းများကို အသက်နှင့်လဲပြီးစောင့်ထိန်းမယ်ဆိုသည့် စိတ်ဓာတ်မျိုးရရှိအောင် တည်ဆောက်သွားကြရန် လည်းထည့်သွင်းပြောဆိုခဲ့ပြန်သေး သည်။

ယခုနှစ်တွင်တော့ ခေါင်းဆောင်မှုဆိုတာ မွေးရာပါအရည်အချင်းမဟုတ်ဘဲ ကိုယ်တိုင်လေ့လာ လေ့ကျင့် ကြိုးစား အားထုတ်ရတာဖြစ်ကြောင်း ၊ စစ်တက္ကသိုလ် ကနေ “တပ်မတော် (ကြည်း၊ ရေ၊ လေ) အတွက်လိုအပ်သော လက်ရုံးရည်၊ နှလုံးရည်ပြည့်ဝသည့် အရာရှိကောင်းများမွေးထုတ်ပေးရန်” ဆိုသည့် ရည်ရွယ်ချက်နှင့် အညီ တပ်မတော်၏ခေါင်းဆောင်ငယ်များအဖြစ် မွေးထုတ်ပေးခဲ့ပြီး ဖြစ်ကြောင်းပြောဆိုခဲ့သည် ။

တကယ်တမ်းဆိုရလျှင် တပ်မတော်ကြီးအတွက်လိုအပ် ခြင်း မဟုတ်ဘဲ စစ်ခေါင်းဆောင်၏ အကျိုးစီးပွားကိုကာကွယ်ဖို့အတွက် ခိုင်းသမျှလိုက်လုပ်ပြီး မိုက်ရူးရဲဆန်သည့် အ ရာရှိငယ်များကိုသာ လိုအပ်တာဟုဆိုရမည် ဖြစ်သည်။

ခေါင်းဆောင်မှုဆိုသည်မှာ မွေးရာပါ အရည်အချင်းမဟုတ်ဘဲ ကိုယ်တိုင် လေ့လာ၊ ကျင့်ကြံ၊ ကြိုးစားအားထုတ်ရမှာဖြစ်ကြောင်း၊ ခေါင်းဆောင်လုပ်သူဟာ လက်အောက်ငယ်သား များ၏ စိတ် ဓာတ် နှင့် စွမ်းရည်ကို စနစ်တကျစုစည်းပြီး ပေးအပ်လာသည့် ရည်မှန်းချက်တာဝန်တွေကို အောင် မြင် အောင် ထမ်းဆောင်ကြရမှာ ဖြစ်တာကြောင့် မိမိခေါင်းဆောင်ရတဲ့အဖွဲ့အစည်းကို အမြဲ စည်းလုံး ညီ ညွတ်မှုရှိနေအောင် ဆောင်ရွက်ကြရမှာ ဖြစ် ကြောင်းပြောဆိုခဲ့သည်။

မအလသာ ခေါင်းဆောင်မှုကောင်းသည့် ခေါင်းဆောင်ဆိုပါက သူအာဏာရဖို့သက်သက်နှင့် လက်အောက်ကအသက်နှင့် ဘဝပေါင်းများစွာစတေးရသည့် အာဏာသိမ်းမှုကို လုပ်ဆောင်မည်မဟုတ်ပေ။

အကယ်၍ ခေါင်းဆောင်ကောင်းဆိုပါကလုပ်မိသည်မှာ မှားကြောင်းသူ့မှာတာဝန်ရှိကြောင်း တပ်တွင်းက သေဆုံးပျောက်ဆုံးခဲ့သူအရာရှိ/စစ်သည် များ၏ ကျန်ရစ်သူ မိသားစုများကိုတောင်းပန်နိုင်သည်။

သို့သော် တပ်ဖွဲ့စည်းပုံ ပျက်သည့်အပြင် မိသားစုဝင်တွေပါ ပြေးရလောက်အောင်စစ်ရှုံးနေချိန်ပင်လျှင် ပွဲတက်မပျက် အ ရယ် အပြုံးမပျက်ခဲ့ပေ။

ထိုသို့ တာဝန်ယူမှု၊တာဝန်ခံမှုမရှိသည့်မအလ အနေဖြင့် သူကိုယ်တိုင် လည်း အစွမ်းအစရှိ၍ ခေါင်းဆောင်မှု ကောင်း၍ တပ်ချုပ်ဖြစ်လာ ခြင်း မဟုတ် ခဲ့ဘဲ ‌”အမေမှာတဲ့ ဆန် တခွက် ၃စိပ်နဲ့ မလဲဆိုတာမျိုး” ခိုင်းရင်း လူကြီးကြိုက်လုပ်ပြ တတ် တာကြောင့်သာ နေရာရလာခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုကဲ့သို့ ခေါင်းဆောင်မျိုးက လက်အောက်ငယ်သားတွေကို စာနာသည်ဆိုတာမျိုးရှိမည်မဟုတ်ပေ။

ထို့ ကြောင့် ခေါင်းဆောင်မှုကောင်းသူလည်း မဟုတ်ပေ။

ထိုသို့သောခေါင်းဆောင်က တပ်ဖွဲ့ဝင်တစ်ဦး ချင်း စီ ၏ စိတ်နေသဘောထား၊ လုပ်ဆောင်နိုင် စွမ်းများနှင့် အားနည်းချက်/အားသာချက်များကို သိရှိအောင်လေ့လာပြီး လူမှန်/နေရာမှန် တာဝန်ပေးအပ်နိုင်ရေး ကြိုးပမ်းလုပ်ဆောင်ရမှာဖြစ်သလို လက် အောက်ငယ်သားများကို ကျောသားရင်သား မ ခွဲ ခြားဘဲညီညွတ်မျှတစွာ ကွပ်ကဲ အုပ်ချုပ် သွား ရမှာ ဖြစ်ကြောင်း၊ လက်အောက်ကို မှန်ကန်သည့် ခေါင်း ဆောင်မှုပေးနိုင်ဖို့ဆိုလျှင် တည်ကြည် ရိုးသားမှုနှင့် ဖြောင့်မတ်မှန်ကန်တဲ့ ကိုယ် ကျင့်တရား ရှိဖို့လည်း လိုအပ်ကြောင်း ထည့် သွင်း ပြောဆို သွား သေးသည်။

ထိုသို့ ကျောသားရင်သားမခွဲခြားဘူးဆိုသည့် မအလ ၏ တပ်ချုပ်ကာလတလျောက် တ ပည့်ရင်းများကိုသာ နေရာပေးခဲ့သည်။

မအလ တပ်မမှူး ကျောင်း အုပ် ကြီး တိုင်းမှူး ကာလများ တွင် ဆုံခဲ့သည့် ကတပည့်များကိုနေရာပေးခဲ့သလို၊ စစ်ရုံးတွင် သူနှင့် အတူတူဆုံဖူး ခဲ့တဲ့သူ အများစုကိုသာ နေရာပေးခဲ့ သည်ကို တွေ့နိုင်သည်။ ကျောသား ရင်သား မခွဲခြားဘဲ ငါ့တပည့်နှင့် ငါ့တပည့်မဟုတ်သူပဲခွဲတာမျိုး ဟုဆိုရပေမည်။

ထို့အပြင် မည်သည့်လုပ်ငန်းတာဝန်မဆို ရိုးသားတဲ့စိတ်ကိုအခြေခံပြီး မှန်ကန်စွာ လုပ်ဆောင် မှသာ အောင်မြင်မှုရရှိနိုင်မှာဖြစ်ကြောင်း၊ မရိုးဖြောင့်သည့် စိတ်နှင့်လုပ်သည့် လုပ်ငန်းတိုင်း သည် အောင်မြင်မှုမရနိုင်သည့် အပြင် ရှက်ဖွယ်ကောင်းတဲ့လုပ်ရပ်များသာဖြစ်ကြောင်း မအလ ကပြောဆိုခဲ့ သေးသည်။

ထိုနေရာတွင်မအလ ရိုးသားသလားဆိုသည့်မေးခွန်းကို ပြန်မေးကြည့်မိသည်။

စစ်တပ် တွင်းကအရာရှိ/စစ်သည်များမထည့်မနေရသည့် အောင်မြင့်မိုရ်မင်း အသက် အာမခံကုမ္ပဏီနှင့် အကြီးစား တပ်တည်ဆောက်မှုတွေကိုသားဖြစ်သူ အောင်ပြည့်စုံတင် ဒါရခဲ့တာတွေကို ကြည့်ရုံဖြင့် အဖြေထွက်မည်ထင်ပါသည်။

အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု၏ အောင်မြင်မှု၊ ကျရှုံးမှုများသည် လည်း ထို အဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ ပါဝင် ဆောင်ရွက် နေသူတွေရဲ့ ကြိုးစားအားထုတ်မှု၊ စည်းကမ်း လိုက်နာမှုအပေါ်မှာ များစွာမူ တည်နေတာ တွေ့ရ

ကြောင်း ၊စစ်တပ်အနေဖြင့် ယနေ့အချိန်အထိ မယိမ်းမယိုင် ရပ်တည်နိုင်ခြင်းဟာ ခေတ် အ ဆက် ဆက် တပ် မတော်သားများ၏ စည်းကမ်းလိုက်နာမှုနဲ့ အမိန့်နာခံတတ်မှု တို့ကြောင့်ပဲဖြစ် ကြောင်း ပြောဆိုခဲ့ ပြန်သေးသည်။ထိုသို့ဆိုလျှင် စစ်တပ်အနေဖြင့် ခွက်ခွက်လံ အောင်စစ်ရှုံး မှုသည် တပ်ချုပ် လုပ်သူ၏ အသုံးမကျမှု ကြောင့် မဟုတ်ဘဲအကုန်လုံးအသုံးမကျမှုဟု ရည်ရွယ်ဟ န် ပေါက် လေသည်။ မလုပ်ရဲတာဘာမှမရှိကြောင်းပြောဆိုခဲ့ဖူးသည့် စစ်ခေါင်းဆောင်သည် မလုပ်ဆောင်သင့် မလုပ်ဆောင်ထိုက်တာကို မလုပ်ကြဖို့ တားမြစ်ထားတဲ့ စည်း ကမ်း တွေပဲဖြစ်ကြောင်းပြောသွား ခဲ့ပြန်သည်။

စစ်တိုက်နေရင်းအခက်အခဲများကြောင့် လုပ်ဆောင်၍မဖြစ်ကြောင်းတင်ပြခဲ့ သူများကို ပြစ်ဒဏ် ကြီးကြီး မားမားပေးတတ်သည့် မအလဟာ စစ်စည်းကမ်းကို လိုသလိုအသုံးချ နေခြင်းသာ ဖြစ်သည်။

တပည့်ဖြစ်သူများဆိုပါက မည်သည့် အပြစ်လုပ်ထားထား အရေးမယူခံရတဲ့အပြင် ရာထူးပါ တိုးပေးတက်သည်။

မိုးမြင့်ထွန်း တောင်သူ့ကိုအရမ်းအကွက်ကျော်ရိုက်သွားလို့သာ အရေးယူပြခဲ့ တာဖြစ်ပြီး ထောင်အတွင်း၌ ရေမီးအစုံနှင့် နေခိုင်းထားသည်။

ထိုခေါင်းဆောင်မျိုးက စစ်သည်တော်ကျင့်ဝတ် (၆၀) ပါးဟာ လုပ်ဆောင်သင့် လုပ်ဆောင် ထိုက် တာ ကို တိုက်တွန်းထားသည့် စည်းကမ်းချက်တွေဖြစ်၍ ခါးဝတ်ပုဆိုးကဲ့သို့ မြဲမြံစွာ လိုက် နာ သွား ကြ ရမှာ ဖြစ်ကြောင်း ပြောလာတော့ မျက်နှာပြောင်တိုက်တာအရမ်းသိသာသွားသည်။

ပြည်သူအပေါ် ပြုကျင့်ရမယ့်ကျင့်ဝတ်၅ပါးထဲက ပြည်သူကိုရေလိုလလိုကျင့်ပါဆိုတဲ့အချက်ကို ပြောင်း ပြန် သုံးပြီး ဗုံးကြဲနေတဲ့ကာလမှာ ကျင့်ဝတ်၆၀ကို လိုက်နာကျင့်သုံးဖို့ပြောတာကြောင့် မျက်နှာပြောင်တ ယ် လို့ဆိုရမှာပါ။

တပ်မတော်က ချမှတ်ပြဋ္ဌာန်းထားတဲ့ စစ်မြေပြင်စည်းကမ်းတွေ၊ လုပ်ငန်းခွင် စည်း ကမ်း တွေကို လေးစားလိုက်နာကြရမှာဖြစ်သလို နယ်ဘက်ဆိုင်ရာ စည်းကမ်း ဥပဒေ တွေကို လည်း လေး စားလိုက်နာသွားကြဖို့ အလေးထားမှာကြားလိုကြောင်းပြောပြန်တော့ တပ်မတော် အက် ဥပဒေ မဆို ထားနဲ့ MHL လို ဥပဒေတွေကို မလိုက်နာဘဲအာဏာသိမ်းကာလအတွင်း ‌ရွာတွေမီးရှို့ရွာ သား တွေကိုသတ်နေတာကိုအခုထိ ဝန်မခံခဲ့တာသတိထားမိပါသည်။

လေ့ကျင့်ရေးဆိုတာ “လေ့လာ၊ လေ့ကျင့်၊ လိုက်နာ” ဆိုသည့်ဆောင်ပုဒ်အကြောင်း ပြော ပြန် တော့ပစ ဆိုတဲ့ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းတွေကို သတ်မှတ် လေ့ကျင့်ရေးကာလ ၄လကနေ၆လ ထိ စစ် အခြေ ခံလေ့ကျင့်ရေးသင်တန်းပေးရမှာ ဖြစ်ပေမယ့် ၂လလောက်လက်ပူတိုက်သင်တန်း ပေး ပြီးရှေ့ တန်းကို ပို့နေတာဟာ မအလ ပြောသည့် လေ့လာ လေ့ကျင့်လို က်နာဆိုတာ နှင့် အလွဲကြီး လွဲ နေ သည်။

ကျန်းမာရေးကို ဆိုးရွားစွာ ထိခိုက်စေနိုင်တဲ့ အရက်၊ ဆေးလိပ်နှင့် ကွမ်း သုံးစွဲခြင်းများ ကို ရှောင်ရှားကြဖို့ တိုက်တွန်း မှာကြားပြန်တော့ မူးယစ်ဆေးဝါးတောင်မသိမသာခွင့်ပြုထားသည် ကို သတိရမိပြန်သေးသည်။

လက်ရှိကာလတွင် ရှေ့တန်းမှာ စစ်တိုက်ရဲအောင် အရက်ဘီယာ ဆေးလိပ်ကို ရဟတ်ယာဉ်တွေ လေယာဉ်တွေကနေစကစ ဘက်ကချပေးနေသည်ကိုတွေ့ရသည်။

အချို့နေရာများတွင် မူးယစ်ဆေးဝါးများ ကို စစ်ယာဉ်တန်းများနှင့်ပင် မှာယူ လို့ရ ကြောင်း စစ်သုံ့ပန်း များက ထွက် ဆိုထားသည်။

စစ်ရေးစွမ်းရည်၊ အုပ်ချုပ်ရေးစွမ်းရည်၊ စည်းရုံးရေးစွမ်းရည်ဆိုသည့် စွမ်းရည်သုံးရပ်နှင့် ပြည့်စုံနေ ဖို့လိုအပ်ကြောင်းပြောလာတော့ချိန်ထိုးစဉ်းစားမိသည်မှာ လက်ရှိအခြေအနေဖြစ်သည်။

စစ်ရေးစွမ်းရည်ပိုင်းတွင် တိုင်းမှူးတပ်မမှူးအဆင့်တွေတောင် သေဆုံး နေကြတာ အဖမ်းခံနေရတာ တွေကိုကြည့်လျှင် ဘယ်လောက်စွမ်းရည်ကျသွားသလဲ တွေ့နိုင်သည်။

အုပ်ချုပ်ရေးစွမ်းရည် ကောင်း ချက်က အာဏာသိမ်းကာလမှာ တိုင်စာဗလပွနှင် ဖြစ်နေသလို တပ်တွင်းမတရားမှုတွေ မီဒီယာများ ပေါ်ထိရောက်လာခဲ့ကြသည်။

စည်းရုံးရေးစွမ်းရည် ပိုင်းကတော့ စစ်ယူနီဖောင်းနှင့် နေရာတကာ ကိုမ သွား ရဲတော့သလို စစ်ယာဉ်တွေမသုံးရဲလို့အရပ်ယာဉ် များနှင့် ခိုးကြောင်ခိုးဝှက်သွားနေရတဲ့ အထိ ဟု ဆိုရပေမည်။

ထိုသို့ဖြင့်မိန့်ခွန်းကိုနားထောင်ပြီးသည့်အခါ နောက်ဆုံးစဉ်းစားမိတာကတော့ ယနေ့မျက်မှောက်ကာလ စစ်တပ်တွင်းဖြစ်ပေါ်နေသည့်အရှိတရား၏ ပြောင်းပြန်ကို စစ်တက္ကသိုလ် ကျောင်ဆင်းပွဲ တွင် တခမ်းတနားပြောဆိုသွားသည်ဟု သာသတ်မှတ်မိပါသည်။

“မိုးကုတ်” ဒီရက်အတွင်း မိုးကုတ်မြို့ဟာ မြန်မာပြည်သူတွေရဲ့ကြားထဲ ရေပန်းစားနေတဲ့ မြို့လို့ပြောနိုင်ပါတယ်။ “မိုးကုတ်”ဟာ သဘာဝရင်းမြစ်ကြွယ်ဝပြီး ကမ္ဘာကပါ အသိအမှတ်ပြုရတဲ့ အရည်အသွေးမြင့် ပတ္ထမြားထွက်ရှိရာ မြို့ဖြစ်သလို အခြားရွှေနဲ့ တန်ဖိုးကြီး တွင်းထွက်ပစ္စည်းများစွာထွက်ရှိရာ မြို့လည်းဖြစ်ပါတယ်။

ဒီလို တွင်းထွက်နဲ့သယံဇာတ ကြွယ်ဝတဲ့ မိုးကုတ်မြို့ကို လက်ရှိ အုပ်ချုပ်ရေးအရ တာဝန်ယူထိန်းသိမ်းထားတာက တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေဘက်ကပဲဖြစ်ပါတယ်။

အဲ့ဒီမိုးကုတ်မြို့အပါအဝင် မိုးမိတ်မြို့တွေမှာရှိနေတဲ့ TNLAတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေကို အကုန်ပြန်ရုတ်သိမ်းပြီးဆုတ်ခွါမယ်ဆိုတဲ့ ကြေငြာချက်ကို စစ်တပ်နဲ့ TNLAတို့ ကူမင်မြို့မှာတွေ့ဆုံဆွေးနွေးပြီးတဲ့နောက် အောက်တိုဘာလ နောက်ဆုံးရက်တွေမှာ TNLAက တရားဝင်ကြေငြာသွားခဲ့တာရှိပါတယ်။

ဒီကြေငြာချက်ကပဲ အထက်မှာပြောခဲ့သလို “မိုးကုတ်”ဆိုတဲ့ မြို့ကို ဒီရက်ထဲ ပြည်သူတွေပိုမိုစိတ်ဝင်စားလာရတဲ့အကြောင်းအရင်းတစ်ခုပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

“မိုးကုတ်”အကြောင်းပြောရမယ်ဆိုရင် ဒီမြို့ကို တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေဘက်က စတင် တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ခဲ့တဲ့အချိန်ကနေ ပြောမှ ပြည့်ပြည့်စုံစုံနဲ့ သဘောပေါက်နိုင်ပါလိမ့်မယ်။

မြန်မာစစ်တပ်ကို အကြီးအကျယ်ပြိုလဲစေခဲ့တဲ့ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးရဲ့ ဒုတိယလှိုင်းအစမှာတင် ရှမ်းမြောက်က တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေအနေနဲ့ ယခုမိုးကုတ်မြို့အပါအဝင်၊ မိုးမိတ်၊ကျောက်မဲ၊နောင်ချို၊သီပေါ၊ လားရှိုးမြို့တွေကို တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။

မိုးကုတ်မြို့ကို တော်လှန်ရေးဘက်က ရရှိခဲ့တာကိုရက်စွဲနဲ့အတိအကျပြောရမယ်ရင် ၂၀၂၄ ဒီဇင်ဘာနဲ့ ၂၀၂၅ ဇန်နဝါရီအစတို့လောက်မှာဖြစ်ပြီး ထိုအချိန်မှစကာ ယနေ့အထိ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေကသာ မြို့ကိုစီမံအုပ်ချုပ်နေခဲ့တာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီလိုရှမ်းမြောက်ကမြို့တွေအကုန်နီးပါးအသိမ်းခံလိုက်ရတဲ့ စစ်ကောင်စီဟာ ရှမ်းမြောက်နဲ့နယ်နမိတ်ချင်းထိစပ်နေတဲ့ အိမ်နီးချင်းတရုတ်နိုင်ငံရဲ့ဖိအားအကူအညီ၊ စစ်လက်နက်နဲ့နည်းပညာအကူအညီ မြောက်များစွာယူပြီး အဆိုပါမြို့တွေကိုပြန်ရဖို့အတွက် ၂၀၂၅ခုနှစ်ကာလတစ်လျှောက်လုံး စစ်ရေး၊နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းမျိုးစုံနဲ့ ကြိုးပမ်းလာခဲ့တာကိုတွေ့ရပါတယ်။

အင်အားကြီးတရုတ်နိုင်ငံရဲ့စွက်ဖက်ကူညီမှုနဲ့ ပထမဦးဆုံး စစ်တပ်ဘက်က ပြန်ရလိုက်တာဟာ ၎င်းတို့အတွက် ဂုဏ်သိက္ခာအကြီးအကျယ် ကျဆင်းခဲ့ရတဲ့ ရမခ တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်အခြေစိုက်ရာ လားရှိုးမြို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

လားရှိုးမြို့ဟာ တရုတ်မြန်မာကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းပေါ်မှာရှိပြီး ရှမ်းမြောက်နယ်မြေတစ်ခုလုံးကို စစ်ရေးအရ အမိန့်ပေးစေခိုင်းနိုင်ရာ သြဇာတိက္ကမ ကြီးမားတဲ့ တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်အခြေစိုက်ရာမြို့ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီမြို့ကို တရုတ်ရဲ့အကူအညီဖြင့် ကိုးကန့်နဲ့ဆွေးနွေးကာ ပြန်ရပြီးတဲ့နောက် နောင်ချို၊ ကျောက်မဲနဲ့သီပေါတို့ကိုလည်း စစ်ရေးအရ ပြန်လည်တိုက်ယူကာ သိမ်းနိုင်ခဲ့ပါတယ်။

ဆိုတော့ ရှမ်းမြောက်မှာ စစ်တပ်ဟာ ၎င်းတို့လက်လွှတ်ခဲ့ရတဲ့မြို့တွေများစွာထဲမှာမှ ဒီနှစ်ထဲ လားရှိုး၊ နောင်ချို၊ ကျောက်မဲနဲ့ သီပေါ မြို့လေးမြို့ကို ပြန်ရသွားပြီပဲဖြစ်ပါတယ်။

အဆိုပါမြို့လေးမြို့ ပြန်ပါသွားတာနဲ့ပတ်သတ်ပြီး ပြည်သူလူထုကြားထဲမှာတော့ အမြင်အမျိုးမျိုးရှိနေပြီး စစ်တပ်၊တရုတ်နဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့တွေကို ဝေဖန်ပြောဆိုမှုအချို့တွေလည်း ရှိနေခဲ့ကြပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ ယခု မိုးကုတ် မြို့ကတော့ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးအတွင်း သိမ်းနိုင်ခဲ့တာခြင်းအတူတူဆိုပေမဲ့ ရှေ့ကပြန်ပေးလိုက်ရတဲ့ မြို့တွေနဲ့မတူခြားနားတဲ့ အချက်အလက်အချိူ့တွေလည်း ရှိနေပါတယ်။

စစ်တပ်ဆီပြန်ပေးလိုက်ရတဲ့ မြို့တွေကို ပြန်ကြည့်မယ်ဆိုရင် အဆိုပါမြို့တွေရဖို့တိုက်တုန်းက တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေနဲ့အတူ နွေဦးတော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေပါ အတူပူးပေါင်းပြီး တိုက်ခဲ့တယ်ဆိုလင့်ကစား အုပ်ချုပ်ရေးပိုင်း၊စစ်ရေးပိုင်း ကိုတာဝန်ယူရာမှာတော့ ကိုးကန့်ဖြစ်စေ၊ TNLAဖြစ်စေ တစ်ဖွဲ့တည်းကသာ အဲ့ဒီမြို့တွေမှာ တာဝန်ယူခဲ့တာမျိုးတွေ့ရပါတယ်။

ဒါကြောင့်မို့လည်း လားရှိူးမြို့ကို ပြန်ပေးမယ်လို ဆုံးဖြတ်ခဲ့စဥ်က ကိုးကန့်တစ်ဖွဲ့တည်းကဆုံးဖြတ်ခဲ့တာဖြစ်သလို နောင်ချို၊ ကျောက်မဲ၊သီပေါဘက်က စစ်ရေးအခြေအနေတွေမှာလည်း TNLAကသာ အဓိက ကိုင်တွယ်ခဲ့တာကိုတွေ့ရပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ မိုးကုတ်မြို့ဟာတော့ အဲ့ဒီလိုမဟုတ်ဘဲ မြို့ကိုစတင်သိမ်းပိုက်စဥ်ကနေ အုပ်ချုပ်ရေးဖော်ဆောင်တာတွေ၊ လုံခြုံရေး၊ကာကွယ်ရေးဆောင်ရွက်တာတွေအချိန်ထိကို TNLA တပ်ဖွဲ့နဲ့ အတူ နွေဦးတော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေဖြစ်တဲ့ မန္တလေး PDF ၊ အညာဗျူဟာ၊ Tri ဗျူဟာ၊ အညာPDFများစွာသာမက ဒေသခံ မိုးကုတ်ဗျူဟာလိုတပ်ဖွဲ့တွေများစွာလည်း အတူတကွလုပ်ကိူင်ဆောင်ရွက်ခဲ့၊ ဆောင်ရွက်နေတာကိုတွေ့ရပါတယ်။

ဒါကြောင့်မို့လည်း စစ်တပ်ရဲ့လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေနဲ့ ဖိအားမျိုးစုံတွေကြောင့် TNLAအနေဖြင့် မိုးကုတ်၊ မိုးမိတ်တို့မှ ပြန်လည်ဆုတ်ခွါသွားမယ်လို့ တရားဝင်ကြေငြာပြီးတာနဲ့တစ်ပြိုင်နက်တည်း အထက်မှာပြောခဲ့တဲ့ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေများစွာက မိုးကုတ်၊မိုးမိတ်နဲ့ စိုးမိုးနယ်မြေတွေအကုန်လုံးကို အဆုံးစွန်ထိ ဆက်လက်ကာကွယ်သွားမယ်ဆိုပြီး ထုတ်ပြန်ကြေငြာခဲ့တာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုတော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေရဲ့ ထုတ်ပြန်ကြေငြာမှုတွေနဲ့ပတ်သတ်ပြီး စစ်တပ်လော်ဘီတွေ၊ သူ့လူကိုယ့်ဘက်သားဟန်ဆောင်ထားတဲ့ တချို့သောလူတွေက တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့တွေတောင် မနိုင်လို့ နောက်ဆုတ်ရတာကို PDF တွေက ကာကွယ်မယ်ဆိုတာ ဘယ်လိုမှမဖြစ်နိုင်ကြောင်း ထိကနဲ၊ရိကနဲဖြင့် ပုံစံမျိုးစုံဖြင့်ပြောဆိုကာ မြေပြင်စစ်မရောက်ခင် စိတ်ဓာတ်စစ်ဆင်ရေးသဏ္ဍာန် စတင်ဆင်နွှဲနေတာကိုလည်း တွေ့ရပါတယ်။

ကျွန်တော့်ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်တစ်ဦး၊တစ်ယောက်တည်းရဲ့အမြင်အရဆိုရင် ဒီလိုအဆုံးစွန်ထိကာကွယ်မယ်ဆိုတဲ့ ကြေငြာချက်မျိုးကို တကယ်သဘောကျမိပါတယ်။ လေယာဥ်ရှိတိုင်း၊ တိုင်းပြည်ဘဏ္ဍာကို ဖောဖောသီသီသုံးပြီး နည်းပညာရှိတိုင်း အကြမ်းဖက်ပြ၊ ခြိမ်းခြောက်ပြနဲ့ လုပ်ချင်တိုင်းလုပ်နေတဲ့ စစ်တပ်ကို နွေဦးတော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေက တူတူတန်တန် တရားဝင်စိန်ခေါ်လိုက်ခြင်းလို့ပဲဆိုခြင်ပါတယ်။ မည်သည့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့မှမပါဘူး လူမိုက်လုပ်ပြီး အာဏာသိမ်းတဲ့စစ်တပ်ကို ၊ မခံချင်စိတ်နဲ့ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်တဲ့ တပ်ဖွဲ့သီးသန့်နဲ့ပဲ ပြန်ချမယ်ဆိုတဲ့အနေအထားမျိုးပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အာဏာသိမ်းကာလအစောပိုင်း စစ်တပ်က စိန်ခေါ်ခဲ့တဲ့ “သေရဲတဲ့ကောင်ထွက်ခဲ့” ဆိုတဲ့စကားကို သေရဲတဲ့သူတွေ ထွက်ပြီး ရင်ဆိုင်နေတယ်လို့ပဲဆိုချင်ပါတယ်။

ဒီနေရာမှာနွေဦးတော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေရဲ့စွမ်းဆောင်ရည်နဲ့ပတ်သတ်ပြီး အနည်းငယ်ပြောစရာလေးတွေရှိပါတယ်။ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေဟာ ဒီ(၄)နှစ်တာကာလအတွင်း တိုက်ရင်းသင်ယူ၊ သင်ယူရင်းတိုက်နဲ့ တော်တော်လေး စစ်ရည်ဝကာ စစ်သားပီသလာနေတာကို ကျွန်တော်တို့ဟာ ဖြစ်သမျှတိုက်ပွဲတိုင်းမှာ မြင်နေရပြီး ဒီအချက်ကိုလည်းမဖြစ်မနေချီးကျူးဖို့လိုပါတယ်။ အနီးစပ်ဆုံးအနေနဲ့ စစ်သားတစ်ယောက်မှာရှိရမဲ့ စည်းမျဥ်းစည်းကမ်းတွေ၊ တပ်ဖွဲ့တစ်ဖွဲ့မှာရှိရမဲ့ ကျင်းဝတ်၊ အမိန့်နာခံမှု၊ စစ်သားပီသမှုတွေကို ယခုနောက်ပိုင်း တပ်ဖွဲ့တွေအကုန်လုံးနီးပါးမှာတွေ့နေရပြီး လူအုပ်ကြီးက စစ်တပ်ကို လက်နက်ကိုင်ဝိုင်းတိုက်နေတဲ့ပုံမျိုးမဟုတ်တော့ဘဲ စစ်တပ်ကို စစ်တပ်က တိုက်နေတဲ့အနေအထားမျိုးထိရောက်နေပြီလို့ ဆိုချင်ပါတယ်။

တူမီးတွေ၊ မောင်းပြန်တွေကိုင်ပြီး အတွေ့အကြုံလေးမတောက်တခေါက်ရှိစဥ်တုန်းကတောင် စစ်တပ်ကိုဖွဲ့စည်းပုံပျက်အောက် တိုက်ခိုက်နိုင်တဲ့ ဒီလူငယ်တွေဟာ လက်နက်ကော၊အတွေ့အကြုံကောအတိုင်းအတာတစ်ခုထိပြည့်စုံနေတဲ့ယနေ့လိုအခြေအနေမျိုးမှာ စစ်တပ်ကို အရင်ကထက်ပိုမိုတိုက်ခိုက်နိုင်မယ်ဆိုတာလည်း ရာနှုန်းပြည့်နီးပါးသေချာပါတယ်။

နောက်ထပ်အရေးကြီးဆုံးအချက်ကတော့ ပြည်သူ့ထောက်ခံမှုဆိုတဲ့အချက်ပါပဲ။မိုးကုတ်နဲ့ပတ်သတ်ပြီး တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေဘက်က စထုတ်ပြန်လိုက်ပြီဆိုကတည်းက ပြည်တွင်းပြည်ပက ပြည်သူတွေအကုန်လုံးက တစ်ခဲနက်အားပေးကြသလို လိုအပ်တာတွေကို တက်နိုင်သမျှပံ့ပိုးကူညီကြတာကိုလည်း မြင်တွေ့ရပါတယ်။ဒါတင်မက ဒေသခံမိုးကုတ်ပြည်သူတွေကလည်း စစ်အတွင်း ခက်ခဲတဲ့ကြားထဲကမှ စစ်အာဏာရှင်အလိုမရှိကြောင်းသံပုံးတီး ဖော်ထုတ်တာတွေပြုလုပ်ခဲ့ပြီး မိုးကုတ်မှာရှိနေတဲ့အဖွဲ့တွေ မိုးကုတ်ကို လာကူတဲ့ အဖွဲ့တွေကို စိတ်ဓာတ်ခွန်အားတွေပေးခဲ့တာကိုလည်း တွေ့ရပါတယ်။

ဆိုတော့ အနှစ်ချုပ်ရမယ်ဆိုရင် စစ်တပ်ဟာ ယခုနောက်ပိုင်းအတွင်း မြို့တွေကို ပြန်သိမ်းနိုင်တာတွေနဲ့နည်းပညာ၊စစ်လက်နက်လို အားသာချက်အချို့တွေ ရှိနေပါတယ်ဆိုလင့်ကစား ၎င်းတို့ရဲ့ အရည်အချင်းအစစ်အမှန်ထက် တရုတ်ရဲ့တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တပ်တွေအပေါ်
ဖိအားပေးမှုတွေကြောင့်သာ အနိုင်ရရှိတယ်လို့သာဆိုချင်ပါတယ်။ တစ်ဖက်ကနွေဦးတော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေဘက်မှာတော့ တရုတ်ကိုတိုက်ရိုက်ရှောင်ရှားနေရလောက်အောင်ကြီးကြီးမားမားပတ်သတ်ဆက်နွယ်မှုရှိမနေဘဲ ဒီနှစ်အတွင်းတိုးတက်လာတဲ့ အားသာချက်တွေ၊တိုးတက်မှုတွေကို ကောင်းစွာအသုံးချပြီး မိုးကုတ်၊မိုးမိတ်နဲ့အခြားစိုးမိုးနယ်မြေများစွာကို အစွမ်းကုန်ကာကွယ်ဆောင်ရှောက်သွားနိုင်မယ်လို့ ယုံကြည်မိပါတယ်။

ဒီရက်ပိုင်း အာရက္ခတပ်တော်AAနဲ့ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ကြားက တိုက်ပွဲတွေကအတော်လေးလူပြောများတဲ့အကြောင်းအရာတွေဖြစ်ခဲ့ပြီး တော်လှန်ပြည်သူကော စစ်တပ်ထောက်ခံသူတွေပါအထူးအာရုံစိုက်စောင့်ကြည့်ခဲ့တဲ့ တိုက်ပွဲတွေလို့ပဲဆိုနိုင်ပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၃ကနေ ၂၀၂၅ နှစ်စလောက်အထိ တောက်လျှောက်ဆိုသလို တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေက မြန်မာနိုင်ငံအနှံ့အပြားမှာ အသာစီးနဲ့ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်မှုတွေပြုလုပ်ပြီး မြို့သိမ်း၊ စခန်းသိမ်းတာတွေသာမက ဗိုလ်မှူးချုပ်၊ ဗိုလ်ချုပ်အဆင့်တွေကိုပါ ရှင်းလင်းသုတ်သင်နိုင်ခဲ့တာတွေ၊ သုံ့ပန်းအဖြစ်ဖမ်းဆီးအရေးယူနိုင်ခဲ့တာတွေရှိခဲ့ပါတယ်။

ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပြောရမယ်ဆိုရင် ကျွန်တော်တို့ရဲ့မျိုးဆက်တစ်ခုလုံးမှာသာမက လက်လှမ်းမှီသမျှ မျိုးဆက်တွေတစ်ခုလုံးမှာပါ မြန်မာစစ်ဗိုလ်ချုပ်တွေကို တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေက အရှင်ဖမ်းဆီးနိုင်တာတွေ၊ ရှင်းလင်းသုတ်သင်နိုင်တာတွေနဲ့ မြို့တွေတစ်ခုပြီးတစ်ခု ဆက်တိုက်ဆိုသလို သိမ်းပိုက်ပြနိုင်ခဲ့တယ်ဆိုတာမျိုးတွေကို လုံးဝကြားဖူးခဲ့ခြင်းမရှိပါဘူး။ ဒါကြောင့် ၁၀၂၇နောက်ပိုင်း ဆက်တိုက်မြင်တွေ့ကြားခဲ့ရတဲ့ အာဏာရှင်မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့ ကျဆုံးခန်းကို တော်လှန်ပြည်သူ ကြီးငယ်မရွေးဝမ်းသာအားရရှိခဲ့ပြီး တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေကိုလည်း အလွန်ကို နှစ်ထောင်းအားရကြိုဆိုမှုတွေရှိခဲ့ပါတယ်။

ဒီအောင်မြင်မှုတွေဟာ ရှမ်းပြည်မှာဆိုရင် ရှမ်းမြောက်တစ်ခုလုံး လွတ်မြောက်လုနီးပါးဖြစ်ခဲ့သလို ကရင်နီ ၊ ချင်း၊ ကရင်နဲ့ အညာဒေသတွေမှာလည်း အတိုင်းအတာအတော်များများနဲ့ နယ်မြေစိုးမိုးမှုတွေရရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် မြန်မာပြည်အနောက်ပိုင်း ရခိုင်ပြည်နယ်မှာဆိုရင်လည်း ကျောက်ဖြူ၊ စစ်တွေ၊ မာန်အောင်မြို့(၃)မြို့မှလွဲပြီး ကျန်တဲ့ ပြည်နယ်အတွင်းမှ မြို့တွေအားလုံးကို အာရက္ခတပ်တော်က သိမ်းပိုက်ကာ လက်စွမ်းပြနိုင်ခဲ့ပါသေးတယ်။

ဒါပေမဲ့ ဒီလိုတော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေရဲ့ အောင်မြင်မှုတွေကို စစ်တပ်က နိုင်ငံရေးနည်းလမ်း၊ စည်းလုံးရေးနည်းလမ်း၊ သွေခွဲခြင်း နည်းလမ်း စသဖြင့် နည်းလမ်းပေါင်းစုံသုံးပြီး တုံ့ပြန်ဆောင်ရွက်မှုတွေရှိခဲ့တာကြောင့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်အစောပိုင်းကစကာ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေရဲ့ ထိုးစစ်တွေကိုကောင်းကောင်းတန်ပြန်လာနိုင်နေတဲ့အပြင် အခုနောက်ပိုင်းဆို စစ်တပ်က အသာစီးပုံစံဖြင့်ပင် ၎င်းတို့လက်လွှတ်ထားရတဲ့ မြို့တွေကို ပြန်လည်သိမ်းပိုက်နိုင်လာတာတွေကိုတွေ့လာရပါတယ်။

စစ်တပ်ရဲ့ဒီလိုတစ်ဖန်အားကောင်းလာတာတွေနဲ့ပတ်သတ်ပြီး တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေကောပြည်သူတွေကပါစိုးရိမ်မှုတွေရှိခဲ့သလို စစ်တပ်
ဝါဒဖြန့်ချီရေးတွေကလည်း တစိုက်မတ်မတ်နဲ့ပင် စစ်တပ်က တစ်နိုင်ငံလုံးအသာပြန်ရနေပြီ၊ တော်လှန်ရေးကရှုံးသွားပြီဆိုတဲ့ ဦးတည်ချက်မျိုးနဲ့ ဝါဒဖြန့်ချီတာတွေလုပ်ဆောင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါမဲ့ ဒီဝါဒဖြန့်မှုတွေဟာ မှန်ကန်မှုရှိမနေဘူးဆိုတာကို ဒီရက်ပိုင်း အာရက္ခတပ်တော်က ထုတ်ပြန်တဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်တွေ၊ အာရက္ခတပ်တော်နဲ့ စစ်တပ်တို့ကြား အပြင်းအထန်ဖြစ်ပွါးနေတဲ့မကွေးတိုင်း၊ပဲခူးတိုင်းအတွင်းက တိုက်ပွဲတွေက သက်သေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

ပထမဦးဆုံးအနေနဲ့ ပြီးခဲ့တဲ့ (၁၀)ရက်နေ့က အာရက္ခတပ်တော်က ထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်နဲ့ပတ်သတ်ပြီး အနည်းငယ်ပြောချင်ပါတယ်။ ထုတ်ပြန်ချက်ထဲမှာဆိုရင် အာရက္ခတပ်တော်နဲ့ မြန်မာစစ်တပ်တို့ဟာ ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းက စစ်တွေ၊ ကျောက်ဖြူတွေသာမက၊ မကွေးတိုင်း၊ ပဲခူးတိုင်းနဲ့ ဧရာဝတီတိုင်းတွေမှာပါ တိုက်ပွဲပြင်းထန်စွာဖြစ်ပွါးနေတယ်လို့ ပါရှိပါတယ်။ တိုက်ပွဲပြင်းထန်စွာဖြစ်ပွါးနေတာနဲ့အညီ ပြည်သူလူထုကိုအသိပေးထားပြီး စစ်တပ်ရဲ့ယုတ်မာမှုတွေကို သတိထားရန်လည်း တိုက်တွန်းထားတာတွေရှိပါတယ်။

ဒီထုတ်ပြန်ချက်နဲ့တစ်ဆက်တည်း လက်ရှိအာရက္ခတပ်တော်ဦးဆောင်တိုက်ပွဲဝင်နေတဲ့ တိုက်ပွဲတွေဟာလည်း တကယ်ကိုပြင်းထန်နေပြီး ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းက သိမ်းပိုက်ရန်ကျန်ရှိနေတဲ့ စီမံကိန်းတွေရှိရာ ကျောက်ဖြူ၊ ပြည်နယ်မြို့တော် စစ်တွေဒေသတွေသာမက ရခိုင်ရိုးမတစ်ဖက်က ပဲခူးတိုင်းဘက်ခြမ်း၊ မကွေးတိုင်းဘက်ခြမ်းတွေ၊ စစ်ကောင်စီအားကောင်းရာ ဧရာဝတီတိုင်းဘက်ခြမ်းတွေမှာပါ ကျယ်ပြန့်စွာဖြစ်ပွါးလျက်ရှိပါတယ်။ အာရက္ခတပ်တော်ရဲ့ဒီလို စစ်မျက်နှာကျယ်ပြန့်မှုနဲ့ပတ်သတ်ပြီး စစ်ရေးစောင့်ကြည့်သူတွေကိုယ်တိုင်ကပင် ရေရှည်မှာဖြစ်နိုင်ပါ့မလား၊ အားကောင်းနေရာကနေ အားပျော့သွားနိုင်မလားဆိုတဲ့ မေးခွန်းတွေရှိခဲ့ပေမဲ့ နယ်မြေဒေသခံ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေနဲ့ ကောင်းစွာချိတ်ဆက်နားလည်ယူခဲ့မှုတွေကြောင့် ဖွင့်ထားသမျှ စစ်မျက်နှာတိုင်းမှာ အသာရနေတာကိုလည်း တွေ့ရပါတယ်။

ပထမဦးစွာဒီအပတ်အတွင်း လူပြောများခဲ့တဲ့ အာရက္ခတပ်တော်နဲ့ စစ်ကောင်စီတို့တိုက်ပွဲပြင်းထန်စွာဖြစ်ပွါးနေတဲ့ မကွေးတိုင်းအတွင်းက နတ်ရေကန်တိုက်ပွဲနဲ့ပတ်သတ်ပြီးပြောချင်ပါတယ်။ နတ်ရေကန်စခန်းဆိုတာဟာ ရခိုင်မှတဆင့် မကွေးတိုင်းထဲကို စိမ့်ဝင်လာမဲ့တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေကို တားမြစ်နိုင်ဖို့အတွက် စစ်
ကောင်စီရဲ့အရေးကြီးဆုံးခံစစ်စခန်းကုန်းတစ်ခုပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်မို့လည်း အဆိုပါစခန်းကုန်းအတွင်း လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးတွေသာမက၊ အမြောက်၊ဆေးနဲ့တိုက်ခိုက်ရေးတပ်အမြောက်အများပါရှိပြီး အနီးအနားစိုးမိုးကုန်းတွေ နယ်မြေတွေကို အင်အားဖြန့်တာတွေပြုလုပ်ပြီး အာရက္ခတပ်တော်ရဲ့ မကွေးတိုင်းထိုးစစ်ကို ဟန့်တားဖို့ကြိုးစားခဲ့တာပဲဖြစ်ပါတယ်။

ကြားသိရသလောက်ဆိုရင် အဆိုပါစခန်းကုန်းအတွင်း စကခ(၁၇)မှ ဗျူဟာမှူးနဲ့အဖွဲ့ကိုယ်တိုင်းကြီးကြပ်ကွပ်ကဲနေသလို အမြောက်၊လက်နက်ကြီးပစ်ကူအမြောက်အများလည်းရှိတယ်လို့သိရပါတယ်။ ဒါမဲ့ယခုနောက်ဆုံးသိထားသလောက်အခြေအနေအရဆိုရင် အဆိုပါကုန်းရဲ့ အရေးကြီးကာကင်းစခန်းကုန်းတွေအကုန်လုံးကို တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေက သိမ်းပိုက်ထားနိုင်ပြီဖြစ်သလို ပင်မနတ်ရေကန်ကုန်းကိုလည်း ဝိုင်းပတ်ပိတ်ဆို့တာတွေပြုလုပ်ထားနိုင်နေပြီလိူ့သိရပါတယ်။ တကယ်လို့ အဆိုပါနတ်ရေကန်ဗျူဟာစခန်းကိုပါ ရလိုက်မယ်ဆိုရင် ၎င်းတို့အနီးရှိ ကပစ(၁၄)ဟာ အလိုအလျောက် ရှေ့တန်းစစ်မြေပြင်သဖွယ်ဖြစ်သွားမဲ့အခြေအနေမျိုးလည်းပဲဆိုချင်ပါတယ်။

ဒါ့အပြင် ပဲခူးတိုင်းဘက်က အာရက္ခတပ်တော်နဲ့မဟာမိတ်တပ်ဖွဲ့တွေရဲ့ ပူးပေါင်းထိုးစစ်မှာဆိုရင်လည်း တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေဟာ ဥသျှစ်ပင်မြို့နယ် အမှတ် ၆ ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းထုတ်စက်ရုံ (ကပစ ၆) အနီးက ဆင်လန်းကျေးရွာ အထိရောက်ရှိနေပြီဖြစ်ပြီး အဲ့ဒီကျေးရွာတိုက်ပွဲမှာတောင် စကစ ၃၀ထက်မနည်းသေဆုံးခဲ့တာတွေရှိတယ်လို့ သိထားရပါတယ်။

ဒါတင်မကသေးဘဲ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့အာရက္ခတပ်တော်တို့ကြား ရခိုင်ရိုးမနယ်စပ်တစ်လျှောက် ဧရာဝတီတိုင်းအတွင်းက ရေကြည်၊ သာပေါင်း ၊ ငါးသိုင်းချောင်း၊ လေးမျက်နှာ၊ အင်္ဂပူနဲ့ မြန်အောင်မြို့နယ်အထိတိုက်ပွဲတွေဖြစ်ပွါးနေပြီး အာရက္ခတပ်တော်ဘက်မှ အောင်မြေချဲ့နေတာတွေကို မြင်တွေ့ရပါတယ်။

ဆိုတော့ ဒီအခြေအနေတွေဟာ လက်ရှိမြေပြင်မှာဖြစ်နေတဲ့ အခြေအနေနဲ့တိုက်ပွဲပုံစံတွေကို မြေပြင်အချက်အလက်အတိုင်းချပြထားတာဖြစ်ပြီး ဒီအခင်းအကျင်း၊ဒီအချက်အလက်တွေကို ကြည့်ရုံနဲ့တင် စစ်တပ်က လုံးဝအသာရနေပြီ ဆိုတဲ့အတွေးအခေါ်မျိုးဝင်အောင် ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိဝါဒဖြန့်နေတဲ့ စစ်ကောင်စီလောဘီတွေရဲ့ပြောဆိုမှုတွေမှားယွင်းကြောင်း ထင်ရှားစေနိုင်ပါတယ်။ စစ်ကောင်စီဘက်က ဘယ်လောက်ပဲသူတို့နိုင်နေပါပြီ၊ ရခိုင်မှာလည်းခေါင်းထောင်နိုင်နေပါပြီလို့ပြောနေပါစေ မြေပြင်အချက်အလက်တွေအတိုင်းဆို အာရက္ခတပ်တော်ရဲ့ထိုးစစ်ဟာ မကွေး၊ပဲခူးနဲ့ဧရာဝတီအထိပါခြိမ်းခြောက်နိုင်နေပြီဆိုတာ ထင်ရှားပါတယ်။

စစ်တပ်ကအခုနောက်ပိုင်း နိုင်ငံအနှံ့သူတို့ခံလာရတဲ့အခြေအနေတွေကနေ တစ်နည်းတစ်ဖုံပြောင်းလဲနိုင်ဖို့အတွက် ထိုးစစ်ဆင်တာတွေ၊ ဆုံးရှုံးပြီးသားနယ်မြေတွေကို မရရအောင်တိုက်ခိုက်တာတွေ၊ ဒရုန်းလက်နက်နဲ့ လူအင်အားတွေကအစ စနစ်တကျနဲ့ပြင်ဆင်လာတာတွေကို အားလုံးပဲတွေ့ပြီးကြပြီဖြစ်မှာပါ။ ဒီလိုအရှိန်ပြင်းပြင်းနဲ့ပြင်ဆင်လာတာတွေကြောင့်ပဲ ၂၀၂၅ခုနှစ် နောက်ပိုင်းကစပြီး စစ်တပ်ဟာ စစ်ရေးမှာ အနည်းငယ်အသာစီးပြန်ရလာနေတဲ့အနေအထားမျိုးလည်း တွေ့နေရတယ်။ သူလက်လွှတ်ထားရပါတယ်ဆိုတဲ့ နောင်ချို၊ သပိတ်ကျင်း၊ မိုးဗြဲနဲ့ သင်္ကန်းညီနောင်တို့ကို ဆက်တိုက်ဆိုသလုပြန်သိမ်းပိုက်ခဲ့သလို ဆက်လက်ပြီး ကျောက်မဲ၊ သီပေါ၊ မိုးကုတ်၊ ဒီးမော့ဆိုနဲ့ အခြားအရေးပါရာ တပ်စခန်းများစွာကို ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်မီ အတင်းဝင်လုံး ၊ အတင်းသိမ်းပိုက်ကာ အောင်မြေချဲ့ထွင်မဲ့ လက္ခဏာတွေလည်း တွေ့နေရပါတယ်။

ဒီနေရာမှာ စစ်တပ်နဲ့ နဖူးတွေ့၊ ဒူးတွေ့ ရင်ဆိုင်နေတဲ့ မြေပြင်ကတော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေရဲ့ ပြောဆိုချက်တွေအရ စစ်တပ်က အခုနောက်ပိုင်းဗျူဟာ(၂)ခုကို တော်တော်လေးအသုံးပြုလာနေတာကို သတိထားမိပါတယ်။ ပထမဗျူဟာကတော့ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုမှာ လေယာဥ်ထက် ဒရုန်းတွေကို ပိုမိုအသုံးပြုလာတယ်ဆိုတဲ့ ဗျူဟာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပြောရမယ်ဆိုရင် နွေဦးတော်လှန်ရေးမစခင် (ဒါမှမဟုတ်) စစ်တပ်ကို အကြီးအကျယ် ဖိအားပေးတိုက်ခိုက်မှုဖြစ်တဲ့ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးမစတင်မှီအထိ တပ်တွင်းမှာ ဒရုန်းနဲ့ပတ်သတ်ပြီး အတွေ့အကြုံကောင်းကောင်းမရှိသလို၊ ပြင်ဆင်မှုတွေလည်း မရှိခဲ့ပါဘူး။

အဲ့ဒီကာလတောက်လျှောက်လုံး စစ်တပ်ဟာ လှေထိုးကြီးရိုးရိုးနည်းဖြစ်တဲ့ လက်နက်ကြီးနဲ့ပစ်မယ်၊ လေယာဥ်နဲ့ချေမှုန်းမယ်၊ ပြီးရင် မြေပြင်က ထိုးမယ်ဆိုတဲ့နည်းဗျူဟာကိုသာ တွင်တွင်အသုံးပြုခဲ့ကြတာပါ။ ဒါပေမဲ့ ၂၁ခုနှစ်နောက်ပိုင်း ဝင်လာတဲ့ လူငယ်တွေရဲ့ ဆန်းသစ်မှုတွေ၊ ပြီးတော့ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးအတွင်း ရှမ်းမြောက်က သုံးသွားတဲ့ဒရုန်းအားပြုတိုက်နည်းစနစ်တွေမှာ အရှက်တကွဲရှုံးနိမ့်ပြီးတဲ့နောက်မှာတော့ စစ်တပ်ဟာ ၎င်းရဲ့မိတ်ဖက်နိုင်ငံတွေမှတဆင့် ဒရုန်းကိုအကောင်းဆုံးပြင်ဆင်ကာ ယခုနောက်ပိုင်းတိုက်ပွဲတွေမှာ အတော်လေးသုံးလာခဲ့ပါတယ်။

နိုင်ငံတော်ရဲ့ ဘတ်ဂျက်ကို စိတ်ကြိုက်သုံးခွင့်ရှိနေတဲ့ စစ်တပ်ဟာ ၎င်းတို့စစ်နိုင်ရေးအတွက် ဘာကိုမှမစဥ်းစားဘဲ ဘဏ္ဍာငွေကိုစိတ်ကြိုက်သုံးကာ ဒရုန်းနည်းပညာနဲ့ စက်ပစ္စည်းတွေကိုဝယ်ယူခဲ့ဟန်တူပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ အခုနောက်ပိုင်း စစ်မျက်နှာတွေအကုန်လုံးမှာ စစ်တပ်ရဲ့ ကင်းထောက်ကော၊ တ်ုက်ခိုက်ရေးဒရုန်းတွေပါ အတော်လေးကောင်းလာနေတယ်ဆိုတဲ့ စကားကိုကြားနေရတာကြောင့်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

နောက်ထပ်စစ်တပ်က ကျင့်သုံးနေတဲ့ဗျူဟာတစ်ခုကတော့ လူလှိုင်းစစ်ဆင်ရေးနည်းလို့တောင် ပြောလို့ရမဲ့ အင်နဲ့အားနဲ့ထုထည်နဲ့ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေကို တိုက်ခိုက်နေတဲ့နည်းလမ်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ရှေ့ပိုင်းနှစ်တွေအတွင်း တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေရဲ့တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အမာခံ အင်အားပြုန်းတီးနေတဲ့ စစ်တပ်ဟာ စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို အတင်းပြဌာန်းပြီး လူငယ်၊လူရွယ်တွေကို အသေခံခိုင်းဖို့ စုဆောင်းခဲ့ပါတယ်။ စစ်တပ်ရဲ့ ဒီဥပဒေကြောင့်ပဲ တစ်နှစ်တာကာလအတွင်းမှာကို လူငယ်ပေါင်း၆သောင်းထက်မနည်းဟာ စစ်သားအဖြစ်စုဆောင်းခံလိုက်ရပြီလို့ မြန်မာ့အရေးလေ့လာသူတွေက ခန့်မှန်းတာမျိုးတွေရှိနေပါတယ်။

ဒီလူငယ်တွေဟာ ဘယ်လောက်ပဲ စစ်တပ်အတွက်မတိုက်ပေးချင်ပါဘူးလို့ပြောပြော တကယ့်တကယ်ရှေ့တန်းရောက်တဲ့အချိန် နောက်ကျဉ်ကြောက်ရတာမျိုးတွေ၊ တိုက်ပွဲအတွင်း သူပစ်ကိုယ်ပစ်အခြေအနေမှာ ရမ်းသမ်းပစ်တာမျိုးတွေနဲ့ မူးယစ်ဆေးလိုစိတ်ကြွစေနိုင်တဲ့ အရာတစ်မျိုးမျိုးတိုက်ကျွေးပြီးစေခိုင်းတာမျိုးတွေလည်း ကြုံတွေ့ရနေတယ်ဆိုတာမျိုးတွေလည်း ပြန်ကြားသိရတာတွေရှိပါတယ်။ စစ်တပ်ရဲ့တွေးခေါ်ပုံက ရှင်းပါတယ်။ ဒီလိုအတင်းအကြပ်စုဆောင်းလို့ထားတဲ့လူငယ်တွေဆီက သူတို့မျှော်မှန်းတာပစ်အားပါပဲ။ ထိတာတွေမထိတာတွေ ၊ စိတ်ပါတာတွေ၊ မပါတာတွေ သူတိူ့စိတ်မဝင်စားဘူး၊ သူတို့ကျည်းဖြုန်းနိုင်တယ်၊ ပစ်အားကောင်းကောင်းရှိတယ်ဆို တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေအတွက် အခက်တွေ့မယ်၊ ဒီလိုပဲ စဥ်းစားပြီးခေါ်တာပါ။ သူတိူ့ရဲ့စဥ်းစားချက်နဲ့ ကျင့်သုံးခဲ့တဲ့ ဗျူဟာဟာ အခုချိန်မှာတော့ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေအတွက် အခက်တွေ့စေနေပြီလို့ ဆိုရပါမယ်။ ဒါကြောင့်မို့လည်း နယ်မြေတွေ တစ်ခုပြီးတစ်ခုပြန်လွှတ်လိုက်ရတာတွေရှိပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ အထက်ပါစစ်တပ်က ကျင့်သုံးနေတဲ့ ဗျူဟာ(၂)ခုကို တော်လှန်ရေးဘက်က ဒီထပ်ပိုကောင်းအောင်နည်းပညာမြင့်တာပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ စစ်မှုထမ်းတပ်သားတွေကိုလည်း အကြောက်တရားနဲ့ဖြစ်ဖြစ် နားလည်အောင်စည်းရုံးတာမျိုးဖြစ်ဖြစ်လုပ်ပြီး အတိုင်းအတာတစ်ခုထိ ကိုယ့်ဘက်ပါအောင်လုပ်နိုင်တာမို့ အဆင်ပြေကောင်းပြေနိုင်ပေမဲ့လည်း အခုနောက်ဆုံး စစ်တပ်ဘက်က ကျင့်သုံးဖို့ပြင်လာနေပြန်တဲ့ ဗျူဟာကတော့ တော်လှန်ရေးအတွက် အတော်လေးစိုးရိမ်စရာကောင်းလှပါတယ်။

ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ စစ်တပ်ဟာ သူတို့ပြန်သိမ်းပြီးတဲ့နယ်မြေတွေကိုဝင်ရောက်လာတဲ့အချိန် ပြည်သူကို အတက်နိုင်ဆုံးချိုသာစွာဆက်ဆံတာတွေပြုလုပ်ပြီး ပြည်သူကိုသူတို့ဘက်ပါအောင် အနုနည်းနဲ့စွဲဆောင်နေတာတွေကို တွေ့လာရတာကြောင့်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

အထင်ရှားဆုံးသာဓကအနေနဲ့ဆိုရင် နောင်ချိုကို သိမ်းပြီးပြီးချင်း ဒုချုပ်စိုးဝင်းကိုယ်တိုင် ပြည်သူတွေကို တွေ့ပြီး စစ်သားတွေကို အရင်လိုပြန်
ချစ်ပေးပါ၊ စစ်သားတွေမှားတာရှိရင်လည်း သူ့အနေနဲ့ တောင်းပန်ပါတယ်ဆိုပြီးပြောခဲ့တာတွေ၊ နောင်ချိုမှာပဲ တပ်မ(၁၁)ဒုတပ်မမှူး မြင့်ဟိဏ်းက ပြည်သူတွေကို စကားလိုက်ပြောပြီးစည်းရုံးနှုတ်ဆက်နေတာတွေကို ကြည့်ပြီးသိနိုင်ပါတယ်။

အလားတူ မိုးဗြဲ၊ သပိတ်ကျင်းဘက်တွေသာမက မတ္တရာဘက်က ဒေသခံတွေကိုပါ စစ်တပ်က အခုလိုပဲ ချိုချိုသာသာ အဆင်ပြေစွာနဲ့စည်းရုံးနေတယ်ဆိုတဲ့ သတင်းတွေခပ်စိပ်စိပ်ကြားလာရတော့ စစ်တပ်ဟာ ပြည်သူ့စည်းရုံးရေးကိုပါ တိုက်စစ်ဖွင့်လာနေပြီလို့ ဆိုရမှာပါပဲ။

အမှန်တိုင်းပြောရမယ်ဆိုရင် စစ်တပ်ရဲ့ အဆင့်အလိုက်သင်ရတဲ့ သင်ခန်းစာတွေ၊ ဗျူဟာတွေအကုန်လုံးမှာ ပြည်သူ့စည်းရုံးရေး၊ ပြည်သူ့အခန်းကဏ္ဍဟာ တိုက်ပွဲအောင်မြင်ရေးအတွက် အရေးကြီးဆုံးအချက်ဆိုတာပါပြီး ရှေ့ပိုင်းနှစ်တွေအတွင်း ၎င်းတို့လိုအပ်ခဲ့တဲ့ ဒီကဏ္ဍကို ဒရုန်းကိုအဆင့်မြင့်သလို မြင့်လာနေပြီလို့မြင်မိပါတယ်။

နွေဦးတော်လှန်ရေးရဲ့ ပင်မဟာ ပြည်သူ့အားဖြစ်တယ်ဆိုတာကို တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေအပါ တစ်နိုင်ငံလုံးကကောင်းကောင်းသိကြပါတယ်။ ဒါကိုစစ်တပ်ကလည်း သိနေပြီးသားပါ။ဒါကြောင့်မို့လည်း ပြည်သူလူထုကို နည်းမျိုးစုံနဲ့စည်းရုံးပြီး ၎င်းတို့ဘက် တစ်ယောက်ပဲပါပါ၊ အုပ်စုလိုက်ပဲ ပါပါ ရအောင်သိမ်းသွင်းလာနေတဲ့အနေအထားမျိုးဖြစ်ပါတယ်။ စစ်တပ်အတွက်ကတော့ ရွေးကောက်ပွဲနီးနေတဲ့ကာလဖြစ်တဲ့အပြင် အရည်အတွက် ဘယ်လောက်ပဲပါပါ ၎င်းတို့အတွက် အမြတ်ပဲမို့လို့ သေချာပေါက်ဒီနည်းကို တခြားသောဒေသတွေမှာပါ ကျင့်သုံးဘာနိုင်ချေရှိပါတယ်။

ပြည်သူတွေဘက်ကကြည့်မယ်ဆိုရင်လည်း နှစ်ကာလအကြာကြီး ပင်ပန်းဆင်းရဲခံနေရတာတွေ၊ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရတာတွေနဲ့ ပင်ပန်းနေတာကြောင့် တခါတလေ ဒီလိုစည်းရုံးသိမ်းသွင်းမှုထဲ အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ပါသွားနိုင်ချေလည်းရှိတာမို့ အပြစ်တော့မဆိုသာပါဘူး။ ဒါကြောင့် ဒီနေရာမှာ တော်လှန်ရေးရဲ့တပ်ဦးမှာ နေရာယူထားပါတယ်ဆိုတဲ့ စစ်ဘက်၊အရပ်ဘက်ဆိုင်ရာပုဂ္ဂိုလ်တွေ၊ တာဝန်ရှိသူတွေအားလုံးအနေနဲ့ စစ်တပ်ရဲ့ခြေလှမ်းတွေကို သတိကြီးကြီးနဲ့စောင့်ကြည့်ပြီး တန်ပြန်သင့်တာတွေ တန်ပြန်ဖို့ပြင်ဆင်ရပါလိမ့်မယ်။ စစ်တပ်ဟာ တစ်စနဲ့တစ်စ တော်လှန်ရေးရဲ့အားအကောင်းဆုံးဆိုတဲ့ အပိုင်းတွေကို ဖြိုခွဲနေပါပြီ။ အခုနောက်ဆုံး ပြည်သူ့စည်းရုံးရေးကိုပါနည်းအမျိုးမျိုးနဲ့လုပ်လာပြီး တော်လှန်ရေးရဲ့အားအကောင်းဆုံးအပိုင်းကိုထိုးခွဲဖို့ပြင်နေပါပြီ။ ဒီအပိုင်းမှာသာ ထပ်ကျရှုံးရမယ်ဆိုရင် တော်လှန်ရေးဟာ လုံးဝ ကျရှုံးရပါလိမ့််မယ်။ ဒါကြောင့် စစ်တပ်ကို အချိန်မပေးဘဲ လုပ်စရာရှိတာ စည်းလုံးညီညွှတ်စွာနဲ့လုပ်ပါလို့ပဲ ဆိုချင်ပါတော့တယ်။

“အစ်မအစ်မ ဒီအပေါ်ကိုထမိန်တင်လို့မရဘူးတဲ့”

ကလေးလေးတစ်ယောက်ကအမျိုးသမီးရဲဘော်တစ်ယောက်ကိုလာပြောတာနေတာတွေ့လိုက်ရပါတယ်။ထိုရဲဘော်လေးကရေချိုးဖို့ပြင်နေတာဖြစ်ပြီးရေချိုးဖို့ရိုက်ထားတဲ့ခုံလေးဘေးကအဝတ်တန်းမှာရေလဲလုံချည်ကိုတင်ထားတာဖြစ်တယ်။လူကြီးတစ်ယောက်ယောက်ကလာပြောခိုင်းလို့ထင်ပါတယ်။ ဒီဘက်အခြေ ခံဒေသရွာတွေမှာ စည်းရုံရေးဆင်းရင်ဖြစ်ဖြစ်လူထုလုပ်ငန်းလုပ်ရင်ဖြစ်ဖြစ်ကြုံနေကျပြဿနာနဲ့တူပါရဲ့။ထိုအမျိုးသမီးရဲဘော်လေးကဘာမှမပြောနေ​​ေတာ့​ဘဲ သူ့လုံချည်ကိုယူပြီးမြေကြီးပဲပစ်ချလိုက်ပြီးရေချိုးဖို့သာပြင်နေတော့တယ်။

ဒါသည်မိမိတို့ရွေးချယ်ခွင့်မရတဲ့အစစ်အမှန်အဖိနှိပ်ခံလူထုဆီရောက်နေတယ်တဲ့ဆိုတဲ့အတွေးနဲ့ပဲသူမပြောချင်တာတွေကိုမျိုသိပ်လိုက်တာလည်းဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်ပါတယ်။တော်လှန်ရေးကာလမှာအခြေအနေအတော်များများနဲ့လုပ်ငန်းတာဝန်အားလုံးမှာရွေးချယ်ခွင့်ကမရှိသလောက်ရှားလှပါပါတယ်။ ကျရာဝန်ကိုအချိန်ကိုက်ဝင်ထမ်းရတဲ့အခါမျိုးမှာ ရဲဘော်ဘဝမှာတွေဝေဖို့အချိန်မရပါ။လုပ်သင့်လုပ်ထိုက်တာမှန်သမျှကို တဆင့်ပြီးတဆင့်လျင်မြန်တိကျအောင်အတက်နိုင်ဆုံးထမ်းရွက်ကြရတာဖြစ်ပါတယ်။အမျိုးသမီးရဲဘော်တွေလည်းထိုနည်း၄င်းပါပဲ။

တော်လှန်ရေးအစမှာဆန္ဒပြပွဲ၊သပိတ်တွေမှာပါဝင်ကြတယ်။ပြေးကြ၊လွှားကြ၊ရှောင်ကြ၊တိမ်းကြနဲ့ နိုင်ရာဝန်ကိုအစွမ်းကုန်ဝင်ထမ်းကြတယ်။လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးကိုကူးပြောင်းတဲ့ကာလမှာလည်းထိုအတိုင်းပါပဲ။စစ်ကြောင်းလျှောက်လို့ပဲ ဖြစ်ဖြစ်သင်တန်းတက်လို့ပဲဖြစ်ဖြစ် အမျိုးသားရဲဘော်တွေဒေါင်လိုက်တန်းစီပြီးအိပ်တဲ့အခါမှာသူတို့ခြေရင်းမှာကန့်လန့်ဖြတ်ခေါင်းတိုးဝင်အိပ်ရင်းတစ်ရက်တစ်ရက်ဖြတ်သန်းကြတာချည်းပါ။သို့ပေမယ့် နေရာဒေသကွာခြားပုံကိုလိုက်ပြီး တန်ဖိုးထားခံရမှုစံချိန်စံနှုန်းတွေမတူတဲ့အခါမှာလက်တွေ့ရင်ဆိုင်ရတဲ့သူများမှာကျဥ်းထဲ ကြပ်ထဲကျရောက်ပြီးနေရထိုင်ရခက်ခဲတတ်ပါတယ်။

ခုနကရေချိုးဖို့ပြင်နေတဲ့ရဲဘော်ရဲ့ ပြဿနာကရေချိုးပြီးမှပိုတောင်ကြီးထွားတာကိုရင်ဆိုင်ရတာဖြစ်ပါတယ်။ ယခုကာလဟာမိုးတွင်းကာလဖြစ်တာကြောင့်အဝတ်တွေကခြောက်ဖို့လုံးဝမလွယ်ကူပါဘူး။ဒေသအခြေနေပေါ်လိုက်ပြီးမိုးက၂ပတ်လောက်ကနေ၁လခွဲလောက်ထိကိုဆက်တိုက်ရွာသွန်းတတ်ပါတယ်။ဒီလိုအချိန်တွေမှာဝတ်စရာအဝတ်အစား(၁၀)စုံ မပြည့်တဲ့ရဲဘော်တွေဟာနေရောင်​မြင်တာနဲ့ သူ့ထက်ငါအပြိုင်အဆိုင်အဝတ်ခြောက်ဖို့ကြိုးစားကြပါတော့တယ်။

အရေးကြီးဆုံးကတော့အတွင်းခံတွေပဲဖြစ်ပါတယ်။အတွင်းခံတွေဟာမရှိမဖြစ်အလိုအပ်ဆုံးအရာထဲမှာပါသလို နေရောင်ကောင်းကောင်းရရှိပြီးခြောက်သွေ့သန့်ရှင်းနေဖို့လည်းလိုပြန်ပါတယ်။သို့ပေမယ့်လည်းစိုထိုင်းထိုင်းဖြစ်နေသောအတွင်းခံတွေနဲ့မှိုနံ့စွဲနေတဲ့အတွင်းခံတွေသာ သူတို့ရရှိခဲ့ပါတယ်။ရေချိုးပြီးထမိန်တန်း(အများအခေါ်)မှာအတွင်းခံလေးတွေအစီအရီထုတ်လှန်းပြီးမကြာခင်မှာပင် “အယ်တော်…ဒီလိုမလှန်းနဲ့လေ ထမိန်အောက်ကနေလှန်းပါအေ လူမြင်မကောင်းဘူး”ဆိုတဲ့အသံကြားလိုက်ရပြန်ပါတယ်။

အဖြေရှာကြည့်စရာမလိုလောက်အောင်ရှင်းလင်းနေသောအချက်ဖြစ်ပါတယ်။မိရိုးဖလာရှေးရိုးစွဲအမြင်တွေများစွာရဲ့ဖိအားအောက်ကအမျိုးသမီးတို့ရဲ့နေ့စဥ်ဘဝပေတည်း။ ရေချိုးအဝတ်လျှော်ပြီးအဝတ်လှန်းတဲ့အခါမှာအတွင်းခံတွေဟာ နေရောင်ကောင်းစွာရရှိတဲ့နေရာတွေမှာမလှန်းရတဲ့အပြင် လုံချည်အောက် သို့မဟုတ် အခြားသောအဝတ်အစားတွေအောက်မှာသာလှန်းခွင့်ရတာဖြစ်ပါတယ်။ဒါဆိုဘယ်သူတွေကလှန်းခွင့်မပေးတာဘာကြောင့်လှန်းခွင့်မရတာလဲဆိုတဲ့အကြောင်းအချက်တွေကိုလည်းတွေးကြည့်ကြဖို့လိုမယ်ထင်ပါတယ်။”ယောကျာ်းလေးတွေအကျီပုဆိုးလှန်းတဲ့နေရာမှာမိန်းကလေးအတွင်းခံတွေဘောင်းဘီတွေမလှန်းနဲ့ နင်တို့တပ်မှာရောအဲ့လိုပဲလား အဲ့လိုမလုပ်ရဘူး သူတို့ကဘုန်းကံမြင့်တယ်” အခြေခံဒေသရွာထဲကဘွားဘွားတစ်ယောက်ပြောသောစကားများဖြစ်ပါတယ်။

နေ့စဥ်နဲ့အမျှထမင်းစားရေသောက်လိုကြုံတွေ့နေရတဲ့ကိစ္စဖြစ်တာကြောင့်ဒီလိုအကြောင်းအရာမျိုးကိုထူးပြီးမဖော်ပြနေတော့တာလည်းရှိသေးသည်။အမျိုးသမီးရဲဘော်တစ်ဦးကတော့ပြောဖူးသည်။

“ကျွန်မတို့အတွင်းခံတွေခြောက်ဖို့လိုအပ်တယ်။ ဒီဟာတွေလှန်းဖို့ပြုဖို့နေရာကိုမရှိနေပါဘူးဗျာ”

ဟူ၍ဖြစ်သည်။နေ့စဥ်ကြုံတွေ့နေရတဲ့အခက်အခဲများစွာထဲကတစ်ခုဖြစ်သည်။သို့သော်လည်းဒီကိစ္စကိုအမိနိုင်ငံမှာစတင်မွေးဖွားချိန်ကနေယနေ့ထက်ထိကြုံတွေ့နေရတဲ့အမျိုးသမီးပေါင်းမနည်းပေ။

အတန်းပညာတတ်အသိုင်းအဝိုင်းနှင့်ပွင့်လင်းလူ့အဖွဲ့အစည်းမှာသာလျှင် အမျိုးသမီးအရေး၊ဂျန်ဒါ(gender) အမျိုးမျိုးသောပုံစံနဲ့ပွဲတွေလုပ်ကြသင်တန်းတွေလုပ်ကြအခွင့်အရေး ဟူ၍အော်ဖို့ဟစ်ဖို့ကောင်းလှသည်။ယခုအချိန်ကာလမှာပိုမိုထင်ပေါ်လာသည့်အကြောင်းအချက်တစ်ချက်ကတော့ မြို့ပေါ်နေ ပွင့်လင်းလူ့အဖွဲ့အစည်းကနေလာတဲ့သူတွေဟာ ရှေးရိုးစွဲအယူအဆတွေများစွာရှိနေတဲ့လူ့အဖွဲ့အစည်းတွင်းမှာလုပ်ကိုင်ရသောကြောင့်လည်းကွာဟချက်ကြီးကြီးမားမားရှိပေသည်။

အခြားသောအခွင့်အရေးများစွာရှိသည့်အထဲမှအတွင်းခံလေးလှန်းရဖို့ရာကိုဘာကြောင့်အဓိကထားဖော်ပြနေရသလဲဆိုလျှင်အခြေခံကပင်မခိုင်၊တကယ့်လက်တွေ့နဲ့​မဝေးသွားလို၍ဖြစ်သည်။တကယ့်လက်တွေ့ဖြတ်သန်းရတဲ့သူတို့အဖို့မှာများစွာအခက်အခဲရှိပေသည်။ဒီအရာသည်တော်လှန်ရေးနှင့်အတူတိုက်စားသွားရမည့်အရာတွေဖြစ်တယ်။အမျိုးသမီးရဲဘော်များ၏အခက်ခဲကိုသာလျှင်အဓိကထားဖော်ပြထားပေမယ့်အမျိုးသမီးထုကြီးတစ်ရပ်လုံးနီးပါးကဒီအခက်အခဲကိုမွေးရာပါအားနည်းချက်လိုခံစားနေကြရတာပါ။အော်ကြဟစ်ကြတောင်းကြဆိုကြသည့် ကိစ္စများမှာလည်းအတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ ထွန်းကားလာပေမယ့် ရာခိုင်နှုန်းအရတော့အင်မတန်နည်းပါးနေသေးသည်။

“ဒီလိုအပြောခံရရင်ပြန်ပြောပေါ့။ တော်လှန်ရေးကနင်တို့လုပ်နေကြတာမဟုတ်ဘူးလား။ နင်တို့အလုပ်ပဲလေ”

လို့တွေးစရာလည်းရှိပါတယ်။ နိုင်ငံ့ကျန်းမာရေး၊ပညာရေးဟာနိမ့်ပါးတယ်ဆိုထက်ပိုနိမ့်ပါးပြီးပိုဖိနှိပ်ခံရတဲ့ဒေသတွေရှိနေ​သည်ကအမှန်တရားပင်ဖြစ်သည်။တစ်နေ့ကိုထမင်း(၃)နပ်အပြည့်စားရဖို့ကုန်းရုန်းလုပ်ကိုင်နေရသည့်လူထုကိုနိုင်ငံရေးအရစည်းရုံးခြင်းမပြု၍မရပေ။အကျိုးစီးပွားနှင့်စည်းရုံးလျှင်ရေရှည်မှာဖျက်ဆီးခံလိုက်ရသောလူ့အဖွဲ့အစည်းကိုသာရရှိမည်။ယခုအခါKGတန်းကနေ၉တန်းထိရှိတဲ့ကျောင်းတစ်ကျောင်းမှာဆရာဆရာမ၂ယောက်သာရှိသည်။ယခင်ကဒိုင်နယ်ရွာသုံးလေးရွာပေါင်းမှကျောင်းတစ်ကျောင်းသာရှိသည်။လမ်းပမ်းဆက်သွယ်ရေးအင်မတန်ခက်ခဲသောဒေသများဖြစ်သည်။ဆေးရုံဆေးခန်းမဆိုထားနှင့်ဦးသားဖွားဆရာမပင်မပေါများပေ။

ဒီလိုဒေသများမှာတော်လှန်ရေးကာလတွင်တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေအတော်များများခြေကုပ်ယူသောနေရာများဖြစ်လာသည်။စည်းရုံးရေးသည်ရေရှည်လုပ်ငန်းစဥ်ဖြစ်ပြီးလူထုတစ်ရပ်လုံးတော်လှန်ရေးမှာပါဝင်နိုင်ရေးအတွက်အသိမ်မွေ့ဆုံးသောလုပ်ငန်းစဥ်ဖြစ်သည်။ရွာက ဘိုးဘိုး၊ဘွားဘွား၊ကြီးကြီး၊ဒေါ်ဒေါ်များကလည်းဘူးဆိုရင်ဖရုံမသီးပေ။ထိုအခက်အခဲကိုလည်းနားထောင်၊ဆွေးနွေးခြင်းဖြင့်ချဥ်းကပ်နေကြသည်ကိုလည်းမြင်ရသည်။ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်ရန်ချက်ချင်းမလိုအပ်သည့်ကိစ္စရပ်များကိုဖြေရှင်းရန်အ​ခွင့်အခါကောင်းအချိန်ကောင်းကိုစောင့်ကြရသည်မှာလည်းရဲဘော်များ၏တာဝန်တစ်ရပ်ဖြစ်နေပြန်သည်။ ယခုမှ ကောက်ခါငင်ကာထဖြစ်သည့်ကိစ္စရပ်များမဟုတ်။အရိုးစွဲနေသည့်ကိစ္စရပ်များဖြစ်သည့်အတွက်

” နေရာမရသောတြိဂံများ”ဘက်မှကြုံရင်ကြုံသလိုရပ်တည်ပေးဖို့ရာလိုသည်။အထူးသဖြင့်နေ့စဥ်နေ့တိုင်းဒီလိုတိုက်ပွဲငယ်တွေကိုတိုက်နေရတဲ့ အမျိုးသမီးရဲဘော်များနှင့်အမျိုးသမီးများကိုစိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာအရဖေးမပေးဖို့ရာအထူးလိုအပ်သည်။တော်လှန်ရေးနှင့်အတူမသယ်ဆောင်သင့်သောအရာများအားတိုက်စားနိုင်ခဲ့ပြီး “နေရာမရသောတြိဂံများ”ဟာ နေရောင်ကောင်းကောင်းရတဲ့နေ့ရက်မှာ နေရာကောင်းကောင်းရရှိနိုင်ပါစေ။

အခုနောက်ပိုင်းမှာ စစ်တပ်က တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေ ထိန်းချုပ်ထားတဲ့မြို့တွေ ဒါမှမဟုတ် တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေအားကောင်းရာ ဒေသတွေကို လေကြောင်းကနေ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်တာတွေ ခပ်စိပ်စိပ်ပြုလုပ်နေတာမျိုးကိုတွေ့ရပါတယ်။ စစ်တပ်ရဲ့ လေကြောင်းဗုံးကျဲမှုပုံစံတွေဟာ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွါးတဲ့နေရာတွေ၊ စစ်ရေးအရ သတင်းပေါက်ကြားထားတဲ့နေရာတွေနဲ့ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေရှိရာ နေရာတွေကိုသာမကဘဲ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေ ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ ထိန်းချုပ်နယ်မြေတွေအတွင်းက ပြည်သူသီးသန့်ရှိတာထင်ရှားပါတယ်ဆိုတဲ့နေရာတွေကိုတောင် ကျဲချတိုက်ခိုက်နေတာမျိုးတွေ့ရပါတယ်။ ဟိုအရင်ကလည်း စစ်တပ်အနေနဲ့ စစ်ရေးပစ်မှတ်မဟုတ်တဲ့ အရပ်သားပစ်မှတ်တွေ အစုလိုက်အပြုံလိုက်သေအောင် လေကြောင်းဖြင့် ဗုံးကြဲချတိုက်ခိုက်တာတွေ ပြုလုပ်ခဲ့ဖူးတယ်ဆိုပေမဲ့ အဲ့ဒီအခြေအနေတွေတုန်းက သတင်းအတိအကျ၊ နေရာအတိအကျနဲ့ကို လာရောက်ကြဲချခြင်းမျိုးဖြစ်ပါတယ်။

ဆိုလိုတာက ရှေ့ပိုင်းနှစ်တွေတုန်းက စစ်တပ်ဟာ သတင်းအတိအကျနဲ့ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိကို စစ်
ရှောင်တွေ၊ ဒုက္ခသည်စခန်းတွေနဲ့ ပြည်သူတွေကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းမျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အခုနောက်ပိုင်းမှာတော့ စစ်တပ်ရဲ့လေကြောင်းဗုံးကျဲမှုအခြေအနေတွေဟာ သတင်းအတိအကျနဲ့လာရောက်ကြဲချတာတွေရှိသလို တစ်ခါတစ်ရံ ပြည်သူတွေနေထိုင်ရာ နေရာဆိုရင်ပြီးရော ရောက်တက်ရာရာ လေကြောင်းဗုံးကြဲချမှုတွေ ပိုမိုလုပ်ဆောင်လာတယ်လို့ မြင်မိပါတယ်။ ဒါ့အပြင် စစ်ရေးပစ်မှတ်တွေထက် ပြည်သူနေထိုင်ရာနေရာတွေကို ပိုမိုပစ်မှတ်ထားပြီး ခပ်
စိပ်စိပ်ကြဲချလာတာမျိုးဖြစ်ပါတယ်။

မှတ်မိသလောက်ဆိုရင်ကို သြဂုတ်လ ၁ ရက်နေ့မှ ဒီနေ့အထိ မိုးကုတ်မြို့တစ်ခုတည်းကို စစ်တပ်က လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု ၄ကြိမ်ထက်မနည်းပြုလုပ်ထားပြီး ပြည်သူသေဆုံးမှုတွေရှိနေပါတယ်။ အလားတူ ကရင်နီပြည်နယ်၊ ကချင်ပြည်နယ်နဲ့ အညာဒေသတွေမှာလည်း တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေကြီးစိုးရာဒေသက လူနေအိမ်တွေပေါ်ကို ဗုံးကြဲချ တိုက်ခိုက်တာမျိုးတွေ ရှိပါသေးတယ်။

စစ်တပ်ရဲ့ ဒီလို လုပ်ဆောင်နေတာနဲ့ ပတ်သတ်ပြီး မြင်မိသလောက်ဆိုရင် အဓိက ရည်ရွယ်ချက်(၂)ချက်ရှိပုံရပါတယ်။ ပထမရည်ရွယ်ချက်ကတော့ ပြည်သူနဲ့တော်လှန်ရေးကို ထိုးခွဲခြင်တဲ့ပုံစံမျိုးပါ။ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေထိန်းချုပ်ရာဒေသက မြို့တွေ၊ ပြည်သူတွေကို လေကြောင်းကဗုံးကြဲပြီးတာနဲ့တစ်ပြိုင်နက် ၎င်းတို့ရဲ့ Telegramတွေ ဝါဒဖြန့်ချီရေးလက်အောက်မှာရှိတဲ့အကောင့်တွေများစွာနဲ့ ဒါဟာ သူပုန်ကမြို့ထဲမှာရှိလို့ လုပ်ရတာ၊ သူပုန်သာမရှိရင် ဘာမှလေကြောင်းကြဲစရာမလိုဘူး ဆိုတဲ့ ပုံစံမျိုးနဲ့အားကောင်းမောင်းသန် social mediaတွေပေါ်မှာ လိုက်လံဝါဒဖြန့်နေတာမျိုးတွေ တွေ့ရပါတယ်။ ဒီလိုပုံစံမျိုးကို ဆက်တိုက်ဆိုသလို ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ အားကောင်းမောင်သန်ပြုလုပ်လာတဲ့အခါမှာ တစ်ချို့သောပြည်သူတွေရဲ့အတွေးမှာ သူတို့တွေးစေချင်သလိုအတွေးမျိုးတွေ တွေးခေါ်လာတာကိုလည်း တွေ့ရပါတယ်။ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေဟာ ပြည်သူ့အားနဲ့ရှေ့ဆက်နေရတာဖြစ်တာကြောင့် ပြည်သူတစ်ယောက်ပဲထောက်ခံမှုလျော့သွားပါစေ စစ်တပ်အတွက်တော့အမြတ်ပါပဲ။ ဒါကြောင့်မို့လည်း ဒီလိုစိတ်ကြိုက်လေယာဥ်နဲ့ဗုံးကြဲပြီးတိုင်း ဝါဒဖြန့်မှုမျိုးကို ၂၀၂၁ခုနှစ်အစကနေ ဒီနေ့အထိ တစ်စိုက်မက်မက် စစ်တပ်က ပြုလုပ်နေခြင်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

နောက်ထပ် ပြည်သူအိုးအိမ်တွေပါမကျန် ထိထိ မထိထိ ပုံစံနဲ့ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေထိန်းသိမ်းရာမြို့တွေကို ခပ်စိပ်စိပ်လေကြောင်းက ဗုံးကြဲလာတဲ့ရည်ရွယ်ချက်တစ်ခုကတော့ ပြည်သူကော တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေကိုပါ စစ်ပန်းနေအောင်၊ နောက်တန်းမှာနေသည့်တိုင်အောင် အနားမရနေအောင် ပြုလုပ်နေခြင်းလို့ ယူဆမိတယ်။ ဒါနဲ့ပတ်သတ်ပြီး ပြောရမယ်ဆိုရင် တရုတ်စစ်ကားတစ်ကားထဲက ဇာတ်ဝင်ခန်းတစ်ခုကို ဥပမာပေးပြီးပြောချင်ပါတယ်။ တရုတ်ပြည်ထဲက စစ်တပ်နှစ်ခု စစ်တပ်ရာမှာ ပထမစစ်တပ်က ဘာတိုက်ပွဲမှ မစခင်ကတည်းက တစ်ပတ်လောက်ကြိုပြီး ညတိုင်း ဒုတိယစစ်တပ်ရဲ့မလှမ်းမကမ်းထိသွားကာ အိုးစည်ဗုံမောင်းတီးခတ်တာတွေပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ အဓိက ရည်ရွယ်ချက်ကတော့ စစ်ပွဲမှာအဓိကအသုံးပြုရတဲ့ ရန်သူ့မြင်းတွေကို နေကောညပါ ကောင်းကောင်းမအိပ်ရဘဲ အားအင်ချည်နဲ့အောင် လုပ်ဆောင်လိုက်ခြင်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ တကယ့်တကယ်လည်းတိုက်ပွဲဝင်တော့ ဒုတိယစစ်တပ်ရဲ့မြင်းတွေဟာ လုံလောက်တဲ့အားအင်မျိုးမရှိဘဲ အလွယ်တကူရှုံးနိမ့်ခဲ့ရပါတယ်။

အခုရန်သူစစ်ကောင်စီဟာလည်း နောက်တန်းမှာရှိနေတဲ့ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေ၊ ပြည်သူတွေကို အနားမရအောင်၊ စိတ်လုံခြုံမှုမရှိရအောင် လေကြောင်းဗုံးကျဲတာတွေကို ခပ်စိပ်စိပ်
ပြုလုပ်ပြပြီး ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိနဲ့စစ်ပန်းအောင်လုပ်နေတာလည်းဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံတကာက လေယာဥ်ဆီအပါ၊ ခဲယမ်းပစ္စည်းတွေကို ဘယ်လောက်ပဲ ပိတ်ဆို့နေပါတယ်ပြောပြော တိုင်းပြည်ဘဏ္ဍာကိုသူခိုးစျေးနဲ့ရောင်းပြီး စစ်တပ်ထောက်ခံတဲ့နိုင်ငံအချို့ကနေ နည်းမျိုးစုံနဲ့ဝယ်ယူကာ ပြည်သူကို ဒုက္ခပေးနေတာဖြစ်ပြီး ဆက်ပြီး ဒုက္ခပေးဦးမှာဆိုတာလည်းသေချာပါတယ်။

ဒီရက်ထဲ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေကြား ကျေနပ်စရာအောင်ပွဲကြီးတစ်ခုရခဲ့ပြီး ပြည်သူတွေ၊ တော်လှန်ရေးရဲဘော်တွေ အကြီးအကျယ်အောင်ပွဲခံခဲ့ကြတဲ့ Video fileနဲ့ post တွေကို Social Media ပေါ်မှာ တော်တော်လေးတွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ အဆိုပါအောင်ပွဲကတော့ အားလုံးသိကြတဲ့ KNU တပ်မဟာ(၆)နယ်မြေအတွင်းမှာရှိတဲ့ ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ်အနီးက ဥကရစ်ထစခန်းကုန်းကို KNLAနဲ့ PDF တပ်ဖွဲ့တွေက သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့တဲ့အောင်ပွဲပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီနေရာမှာ ၂၀၂၁ ခုနှစ် နွေဦးတော်လှန်ရေးစဖြစ်ကတည်းက စစ်ကောင်စီရဲ့တပ်စခန်းတွေ၊ မြို့တွေ၊ တပ်ရင်းတွေများစွာကို တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေက သိမ်းပိုက်ခဲ့ဖူးပြီး အောင်မြင်မှုအကြီးအကျယ်ရရှိခဲ့ဖူးပေမဲ့ ဘာကြောင့် ဒီစခန်းကျမှ တောင်ပိုင်းကတော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေသာမက၊ တစ်နိုင်ငံလုံးကတော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေနဲ့ ပြည်သူတွေက အကြီးအကျယ်အောင်ပွဲခံနေကြတာလည်းဆိုပြီးမေးစရာရှိနေပါတယ်။

ဒီအဖြေကို ဖြေရမယ်ဆိုရင်တော့ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေ သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့တဲ့ စခန်းဟာ “ဥကရစ်ထ” စခန်းဖြစ်နေလို့ကို ခုလောက်ထိ အောင်ပွဲခံနေကြခြင်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဥကရစ်ထစခန်းဆိုတာဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၄ ခုနှစ်က စစ်တပ်ရဲ့ ၇၉ နှစ်မြောက်တပ်မတော်နေ့ အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် ၎င်းရဲ့ စစ်သားတွေစိတ်အားတက်ကြွစေဖို့ ဝါဒဖြန့်ချီရေးအတွက် ရ်ုက်ကူးခဲ့တဲ့ “သက်ရှိစည်းရိုး”အမည်ရ ဇာတ်ကားရဲ့ ဇာတ်အိမ်တည်ရာ စခန်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

တိတိကျကျပြောရမယ်ဆိုရင် အဆိုပါ ဥကရစ်ထ စခန်းကို တော်လှန်ရေးတိုက်ပွဲတွေအရှိန်မြင့်ရာ ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဇွန်လတုန်းက PDF တွေနဲ့ KNLA တပ်ဖွဲ့တွေက တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ဖို့ကြိုးစားခဲ့ဖူးပေမဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ လေကြောင်းပစ်အား၊ လက်နက်၊ရိက္ခာ၊စစ်ကူ ဖြည့်တင်းထားနိုင်မှုအခြေအနေတွေကြောင့် စစ်ဆင်ရေးမအောင်မြင်ဘဲ တပ်ပြန်ဆုတ်ခဲ့ရဖူးပါတယ်။ အဲ့ဒီနောက် တစ်နိုင်ငံလုံး စစ်ပတ်ရှုံးနေတဲ့ အကြမ်းဖက်စစ်တပ်အနေဖြင့် ၎င်းလက်အောက်က စစ်သားတွေနဲ့ တပ်ထောက်ခံသူတွေကို တစ်ဖန်စိတ်အားတက်ကြွလာစေရေးအတွက် ရှုံးနိမ့်မှုတွေများစွာထဲကမှ ရှားရှားပါးပါး ခံချနိုင်ခဲ့တဲ့ အဆိုပါ ဥကရစ်ထ တိုက်ပွဲအကြောင်းကို ဆွဲထုတ်ကာ ရုပ်ရှင်ရိုက်ခဲ့ကြပါတယ်။

အဆိုပါ ဝါဒဖြန့်ရုပ်ရှင်အတွင်း တော်လှန်ရေးကိုပုံဖျတ်ထားတဲ့ အကြောင်းအရာတွေကိုထည့်သွင်းရိုက်ပြထားသလို PDFနဲ့ KNLAအင်အားစုတွေကြား သွေးကွဲရန်အတွက်လည်း ကြိုးစားပုံဖော်ထားတာတွေတွေ့ရပါတယ်။ ဒါတင်မကသေးဘဲ ဒေသခံပြည်သူတွေက စစ်တပ်ကိုကြည်ဖြူသလို၊ စစ်တပ်ကရဲဘော်တွေကလည်း စွန့်လွှတ်စွန့်စားစိတ်အပြည့်နဲ့ အမှန်တရားအတွက် တိုက်ပွဲဝင်တွေကြောင်းကို ဝေဝေဆာဆာနဲ့ ပုံဖော် ရိုက်ကူးထားပါသေးတယ်။

ဒါ့အပြင် “သက်ရှိစည်းရိုး” ဆိုတဲ့ ဇာတ်ကားနဲ့အတူ ထိုဇာတ်ကားထဲမှာ သရုပ်ဆောင်ခဲ့တဲ့ ခန့်စည်သူရဲ့”လောလောဆယ် ကျန်နေတာကတော့ ၊မင်းတို့ ငါတို့လို့ သက်ရှိစည်းရိုးတွေပဲ၊ ငါပြိုလဲသွားရင် ရန်သူတွေဒီစခန်းထဲဝင်မလာနိုင်အောင် ၊အသက်စွန့်ပြီးတိုက်ကြ၊ ဘယ်တော့မှအရှုံးမပေးနဲ့”ဆိုတဲ့ ဒိုင်ယာလော့(Dialogue)ဟာလည်း ၎င်းတို့ စစ်အုပ်စုအကြား အတော်လေးရေပန်းစားခဲ့ပြီး စခန်းမကျစေရေးအတွက် ဘယ်လိုတွေခုခံခဲ့တယ်၊ နိုင်ငံတော်ကို ဘယ်လိုတွေကာကွယ်နေတယ်ဆိုကာ မဟုတ်တာတွေပြောပြီး အတော်လေးဂုဏ်ဆာခဲ့ကြပါတယ်။

စစ်တပ်အသိုင်းအဝိုင်းရဲ့ အဲ့ဒီလိုမဟုတ်တာတွေပြောပြီး ဂုဏ်ဆာခဲ့ခြင်းနဲ့ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေကို ပုံဖျတ်ထားတဲ့ အဆိုပါဇာတ်ကားကြောင့်ပဲ ထိုစဥ်က တောင်ပိုင်းမှရဲဘော်တွေအားလုံးဟာ ဥကရစ်ထစခန်းကို ရအောင်သိမ်းပြီး စစ်တပ်ရဲ့ ဂုဏ်ဆာမှုကို ရိုက်ချိုးပြမယ်ဆိုပြီး တေးမှတ်ထားခဲ့ကြပါတယ်။ ပြန်လည်ကြားသိရတဲ့ သတင်းတွေအရဆိုရင်လည်း ယခုသိမ်းပိုက်ရရှိခဲ့တဲ့ ဥကရစ်ထစခန်းကုန်းသိမ်းတိုက်ပွဲမှာ တော်လှန်ရေးရဲဘော်တွေအနေနဲ့ အခြားသောတိုက်ပွဲတွေထက် ပိုမိုအားစိုက်ထုတ်ခဲ့ပြီး စခန်းသိမ်းတိုက်ပွဲအတွင်းမပါရမှာကိုတောင် စိတ်ပူခဲ့ကြတယ်လို့တောင် သိရပါတယ်။

အဆိုပါ ဥကရစ်ထစခန်းကို ပထမအကြိမ်တိုက်ပြီး ၃ နှစ်အကြာ ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇွန်လ မှာပဲ တော်လှန်ရေးပူးပေါင်းတပ်တွေက ပိတ်ဆို့ဖြတ်တောက်တာတွေပြုလုပ်ပြီး စခန်းသိမ်းအတွက် စတင်ပြင်ဆင်ခဲ့ပါတယ်။ စစ်ကောင်စီအနေနဲ့ကလည်း ၎င်းတို့ ဂုဏ်ယူဝံ့ကြွားစွာနဲ့ ဝါဒဖြန့်ချီခဲ့တဲ့ စခန်းဖြစ်တာကြောင့်ပဲ အခြားသော စခန်းကုန်းတွေထက်ပိုမိုကာ ခံစစ်အနေအထား၊ လက်နက်ခဲယမ်းဖြည့်တင်းမှုအနေအထားနဲ့ ရိက္ခာ၊ လက်နက်ကြီးတွေကိုပါ ပြင်ဆင်ပြီး စခန်းမကျစေရေးအတွက် တော်တော်လေးအာရုံစိုက်ပြင်ဆင်ခဲ့တယ်လို့ ဆိုရမှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လည်း ၂၀၂၂ ခုနှစ်တုန်းကထက်ပိုတဲ့ စစ်ရေးအတွေ့အကြုံ၊ တပ်ပေါင်းစုသဏ္ဍန်ညီညွှတ်မှုတွေနဲ့ ပြည့်စုံနေတဲ့ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေအနေနဲ့ စစ်ကောင်စီဂုဏ်ဆာရာအဆိုပါစခန်းကို ပိတ်ဆို့ပြီး ရက်သတ္တပတ်အကြာမှာပဲ အပြီးသတ်သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။

တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေရိုက်ကူးထားတဲ့ တိုက်ပွဲအတွင်းက Video မှတ်တမ်းတွေအရဆိုရင် စစ်ကောင်စီရဲ့ ဝါဒဖြန့်စစ်ကားတွေကြည့်ပြီး ကိုယ့်ဟာကိုယ် “သက်ရှိစည်းရိုး” ဆိုပြီး သွေးနထင်ရောက်နေတဲ့ ဥကရစ်ထစခန်းထဲက စစ်
ကောင်စီတပ်သား ၁၀၀ နီးပါးဟာ အပြီးသတ်ချေမှုန်းရေးစပြီး သိပ်မကြာခင်မှာပဲ အနီးဆုံးထိုင်းနိုင်ငံထဲကို သိက္ခာပင်မဆယ်နိုင်ဘဲ
အလုအယက်ပြေးဝင်ဖြတ်ကူးမှုတွေ ပြုလုပ်တာတွေကို မြင်တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ တစ်ချို့စကစ စစ်သားတွေဆို ၎င်းတို့အသက်မသေရေးအတွက် ပုဆိုးတွေ ဘောင်းဘီတွေတောင်မပါဘဲ အောက်ပိုင်းကိုယ်လုံးတီးနဲ့ လွတ်ရင်ပြီးရောဆိုပြီးထွက်ပြေးနေကြတဲ့ ပုံတွေကိုလည်း တွေ့ရပါတယ်။ ဒါတင်မက

ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပြောရမယ်ဆိုရင် ဒီမြင်ကွင်းနဲ့ ဥကရစ်ထစခန်းကျဆုံးမှု သတင်းဟာ တော်လှန်ရေးဘက်တော်သားတွေအတွက်တော့ တကယ်ကိုချိုမြိန်လွန်းလှပြီး နိုင်ငံတော်ကိုကာကွယ်နေပါတယ်ဆိုတဲ့ မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့” သက်ရှိစည်းရိုး” ဆိုတာတွေဟာ ၎င်းတို့ရိုက်ကူးထားတဲ့ ဝါဒဖြန့်စစ်ကားတွေထဲမှာသာသူရဲကောင်းကြီးသဏ္ဍန်ရှိနေပေမဲ့ ပြည်သူလူထုထောက်ခံမှုမရှိတဲ့အပြင်လောကမှာတော့ စစ်ကောင်စီတပ်သားတွေအနေနဲ့ ကျည်ဖောက်သံစကြားကတည်းက မာရသွန်ပြိုင်ပွဲသဖွယ်သဘောထားပြီး ထိုင်းထဲဝင်ပြေးဖို့သာချောင်းနေတယ်လို့သာ ဆိုချင်ပါတော့တယ်။

ကျွန်တော်တို့ရဲ့နွေဦးတော်လှန်ရေးဟာ ရှည်ကြာလာတာနဲ့အမျှ တဖြည်းဖြည်းနဲ့ လူတန်းစားနှစ်မျိုးဟာ သိသိသာသာကွဲထွက်ပေါ်ပေါက်လာတယ်။

ပထမတစ်မျိုးက နေ့စဥ်လူနေမှု့ဘဝမှာ အသားကျနေပြီး bar သွား clubသွားနဲ့ sefile အလှဓာတ်ပုံတွေတင်နဲ့ တော်လှန်ရေးဟာ သူတို့အတွက်ပျော်စရာလိုလို သူတို့နဲ့မဆိုင်သလို ရေပေါ်ဆီလူတန်းစားတစ်ရပ်နဲ့ နောက်တစ်မျိုးကတော့ အဲ့ဒီလူတန်းစားနဲ့ဆန့်ကျင်ဘက် နွေဦးတော်လှန်ရေး စဖြစ်ပြီဆိုကတည်းကအခုထိ သွေးမအေးသေးဘဲ စကစကို မရရတဲ့နည်း မဖြစ်ဖြစ်တဲ့နည်းနဲ့တော်လှန်နေတဲ့လူတန်းစားဆိုပြီး ကွဲပြားလာတယ်။

ဒီနေရာမှာ တော်လှန်တယ်ဆိုတာလည်း လက်နက်ကိုင်တာ တမျိုးတည်းမဟုတ်ဘဲ စစ်တပ်ပိုင်ပစ္စည်းတွေ boycott လုပ်တာ သူတို့နဲ့ပတ်သတ်တဲ့ အသိုင်းအဝိုင်းကိုဖယ်ကြဉ်ထားတာ CDMလုပ်တာ စတာတွေအကုန်လုံးကလည်း တော်လှန်နေတာပဲဖြစ်ပါတယ်။

ဒီနေ့ကျွန်တော်ပြောပြချင်တာက ခုချိန်ထိ ရရင်ရသလို တော်လှန်နေတဲ့လူတွေထဲကမှ UG တွေအကြောင်းကို နည်းနည်းလောက်ပြောပြချင်ပါတယ်။

ကျတော်တို့ရဲ့တော်လှန်ရေးကြီး အချိန်တိုအတွင်းအခုလောက်ထိအောင်မြင်ရတာဟာ UGတွရဲ့အခန်းကဏ္ဍဟာ အရမ်းအရေးပါခဲ့ပါတယ်။

ဆက်ပြောရမယ်ဆိုရင် ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ်က ကျတော် တပ်ထဲကနေ CDMလုပ်ပြီးလို့ရှောင်ရင်း မြို့ပေါ် UG အဖွဲ့က ဦးလေးတစ်ယောက်နဲ့အတူနေခဲ့ဖူးတယ်။ အဲ့ဦးလေးက အရင်က စစ်ထွက်တယောက်ဘဲဗျ။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ စီနီယာဆိုလည်း ဟုတ်တယ်။

အဲ့ဦးလေး ရုပ်က မှုန်တိမှုန်ကုတ်နဲ့ စကားပြောရင်လည်း ဘွင်းဘွင်းကြီးပြောတက်တဲ့သူမျိုး။ စိတ်ထဲမထားတက်ဘူး လူမှန်ကြီးဗျ။ ရိုးလည်း ရိုးသားတယ်။ သူ့ဆီမှာခဏလာရှောင်တဲ့ကာလတစ်လျှောက်လုံး ကျွန်တော့်ကို လိုလေးသေးမရှိ အဆင်ပြေအောင်ထားခဲ့တယ်။

သူနဲ့အနီးကပ်နေမှ UGအဖွဲ့တွေရဲ့ဘဝကို ကျတော် သေသေချာချာသိလာရတယ်။

UGအဖွဲ့တွေဟာ မြို့ပေါ်မှာ နေရတယ်ဆိုပေမဲ့ အသက်နဲ့အနီးဆုံးအခြေအနေတွေနဲ့နေထိုင်ရတာဖြစ်တယ်။ ပတ်ဝန်းကျင်နဲ့လည်း အဆင်ပြေအောင်နေရတယ်။ စကစ မရိပ်မိအောင်လဲနေရတယ် အရမ်းကိုပုန်းလျှိုးကွယ်လျှိုးနိုင်တဲ့အလုပ်မျိုးပါ။

မြို့ပေါ်မှာနေရတာဖြစ်တဲ့အတွက် ပိုက်ဆံလိုအပ်ချက်ရှိရင်လဲ လိုင်းပေါ်တက်ပီးအလှူခံလို့မရပြန်ဘူး။ ကျွန်တော်အတူနေခဲ့တဲ့ဦးလေးဆိုရင်လည်း UGလုပ်တယ်ဆိုပေမဲ့ ဘာထောက်ပံကြေးမှမရသလို ဘယ်သူ့ဆီကမှ အလှူခံတာလဲမတွေ့ခဲ့ဖူးဘူး။

သူ့ဘာသာရှိတာတွေ ထုခွဲရောင်းချတယ်၊ ပေါင်တယ်။ နီးစပ်ရာအသိတွေ အကြောင်းသိတဲ့သူငယ်ချင်းတွေက ပေးတာကမ်းတာ လှူတာလေးနဲ့ အဆင်ပြေအောင်ရပ်တည်နေရတာပါ။

ပြီးခဲ့တဲ့အပတ်က သူ့ပုံနဲ့ သတင်းမှာတက်လာမှ ပါသွားမှန်း ကျတော်သိခဲ့ရတယ်။အတူနေတုန်းက ဆက်စပ်မိရင် ဦးလေးအမြဲပြောနေကျစကားရှိတယ်။

“ငါ့လာဖမ်းလို့ကတော့ ဘယ်တော့မှ အရှင်အဖမ်းမခံဘူး။ တစ်ယောက်ရရ နှစ်ယောက်ရရသူသေကိုယ်သေ ပြန်ချပြီး အသေခံသွားမယ်။ စစ်ကြောရေးတော့မသွားနိုင်ဘူး။ ဒီကောင်တွေနှိပ်စက်တာငါခံနိုင်မှာမဟုတ်ဘူး” တဲ့။

သူဖမ်းခံလိုက်ရတဲ့သတင်းကိုကြည့်ရင်း သူပြောခဲ့တဲ့စကားတွေကိုကျွန်တော်ကြားယောင်နေတယ်။

အလစ်အငိုက်မိသွားလို့ပဲလား ပြန်ခုခံချိန်မရလို့လားတော့ မသိဘူးခုတော့ဦးလေးက သူအကြောက်ဆုံးစစ်ကြောရေးကို ရောက်နေပြီ။ ဒါကြီးပြီးရင် ဘာလုပ်မလဲ ဦးလေးလို့မေးရင်လည်း ကားပဲပြန်မောင်းမှာပေါ့ ဆိုပြီးအမြဲဖြေတက်တဲ့ဦးလေး။

နောက်ဆုံးကျတော်ပြန်ခါနီးမှာကို “ဂရုစိုက်ငါ့တူရေ မသေရင်ပြန်တွေ့ကြမယ်” ဆိုပြီး ပြုံးပြုံးကြီးနဲ့နှုတ်ဆက်ခဲ့တာ၊ကျွန်တော့်ကိုလွတ်
မြောက်နယ်မြေရောက်ဖို့ကိုလည်း သူတက်နိုင်တဲ့ဘက်ကနေကူညီပေးခဲ့တာ ဘာအကျိုးမှမမျှော်ကိုးဘဲ လွတ်လပ်ပြီးတရားမျှတတဲ့နိုင်ငံတော် ဖြစ်စေချင်တဲ့အတွက် အသက်အန္တရာယ်ရှိတာသိသိကြီးနဲ့ UGအလုပ်ကိုမှရွေးချယ်ခဲ့တဲ့ဦးလေး တစ်ယောက်ပါ။

ခုတော့ သေမလား ရှင်မလားတောင်တပ်အပ်မပြောနိုင်တဲ့ အခြေအနေနဲ့ စစ်ကြောရေးမှာရင်ဆိုင်နေရပါပြီ။

ဒါကျွန်တော်သိတဲ့ UGတစ်ယောက်ပဲရှိပါသေးတယ်။ နောက်ထပ်ဦးလေးလို လူတွေဘယ်နှစ်ယောက်ရှိနေလဲ ကျွန်တော်တို့မသိနိုင်ပါဘူး။ ဘာအကျိုးမှ မျှော်ကိုးလို့ ဒီအလုပ်တွေလုပ်နေတာမဟုတ်သလို ဘယ်သူမှတာဝန်ပေးလိူ့ လုပ်နေတာလဲမဟုတ်ဘူး။ ကိုယ့်အသိစိတ်နဲ့ကိုယ် တာဝန်ယူပြီး လုပ်နေတာဖြစ်ကြတယ်။

သူတို့တွေဟာ တိတ်တဆိတ်နဲ့ အလုပ်လုပ်ကြပြီး ခုလိုဖမ်းမိသွားရင်တောင် တိတ်တဆိတ်နဲ့ပဲပျောက်ကွယ်သွားရတဲ့ လူစားမျိုးတွေပါ။

ခေါင်းစဥ်တပ်စရာအပြစ်ဆိုလို့ မတရားတာကို အာခံခဲ့တဲ့ အပြစ်လေးပဲရှိတယ်။

ကျွန်တော်တို့ပတ်ဝန်းကျင်မှာအဲ့လိုသူရဲကောင်းတွေရှိရင် နှုတ်ရဲ့စောင်မခြင်း ကိုယ်ရဲ့စောင်မခြင်းနဲ့ ဂရုစိုက်ပေးပါ။ သူတို့လိုလူတွေ ရှိနေလို့ ကျွန်တော်တို့ တချို့ကိစ္စတွေ ခံသာနေတာပါ။

မြို့ပေါ်မှာ UG တွေလှုပ်ရှားနိုင်မှ နယ်က Local အဖွဲ့တွေ ဆီအနည်းငယ်ဖိတာလျော့ပြီး အောင်ပွဲတွေဆင်နိုင်မှာဘဲ ဖြစ်ပါတယ်။ မြို့ပေါ်ကလည်း လှုပ်နိုင်၊ Localအဖွဲ့တွေကလည်း လှုပ်နိုင်မှ တော်လှန်ရေးဟာ အမြန်အောင်မြင်မှာပဲဖြစ်ပါတယ်။

ဒါ့ကြောင့် မြို့ပေါ်က ရေပေါ်ဆီ၊ ငါတို့သာရင်ပြီးတာပါပဲဆိုပြီး ပုံစံခွက်ထဲကို ပြန်ရောက်နေတဲ့သူတွေအနေနဲ့ ပါးစပ်ကနေ တော်လှန်ရေး အမြန်အောင်မြင်ချင်တယ်၊ ပြီးချင်နေပြီပြောမနေပါနဲ့။

ကိုယ်တိုင်ကလည်း မပါဝင်ရဲရင် မလုပ်နိုင်ဘူးဆိုရင်တောင် မြို့ပေါ်က UGအဖွဲ့တွေ လှုပ်လို့ရအောင် နေပေးကြပါ။

လည်တာပတ်တာ၊ ပျော်တာပါးတာတွေလျှော့ပေးပါ။ အနားယူတာကိုသိပါတယ်၊ လူဆိုတာနားချိန်ရှိရပါမယ်။ ဒါပေမဲ့ လုပ်နေတဲ့သူတွေ အားပျက်အောင် မလုပ်ကြပါနဲ့။ အနှောက်ယှက်ပေးသလို မဖြစ်စေပါနဲ့။

တက်နိုင်တဲ့ဘက်ကနေ ကူညီပေးကြပါလို့ တိုက်တွန်းပြောကြားချင်ပါတယ်။